آنچه شاید درباره کم خونی نمی دانستید

- کم خـونی علل و انـواع مختلفی دارد ولی کم خـونی در مردان ( بویـژه بالای 40 سالگـی ) و در زنان پـس از یائسگی بایـد جـدی تلقـی شـده و به طـور کامـل بررسـی شـود ( جهـت رد بـدخیمـی ها بویـژه سیستم گـوارش ) .
- کم خـونی مزمـن می تـواند بـدون علامـت باشـد ولـی خستگـی مـداوم ، طپش قلب ، درد قفسه سینه ( بویـژه با فعـالیت ) ، سبکی سر و سیـاهی رفتن چشم ها ، سـردرد ، تنگـی نفس و حتـی وزوز گوش از مهمترین عـلائم کم خـونـی است.
- کـم بود آهـن یکـی از علل شایع کم خونـی در خانمهای جوان ( بدلیل قاعدگی های ماهیانه ) است ولی بروز آن در مردها معمولا نشانه یک بیمـاری زمینه ایست.
- افـراد دچـار کم خونـی شدیـد از نـوع فقـر آهـن عـلاوه بر سایر عـلائم کم خونـی ممکـن است تمایل به جـویدن اجسـام سخت مثل یخ ، گچ دیوار ، مهـر نماز و یا خـوردن خـاک ( Pica)  نیـز داشـته باشـند.
- کم خونـی به دلیل کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک در افـراد دچـار سوء تغـذیه و یا رژیم گیاهخـواری دیـده می شـود و می تواند علائم عصبی از اختلالات حسـی دستها و پاها ،ضعف  عضـلانی تا دمـانس ( آلزایمـر ) شـود .
- عـلائمی چـون سـرد بودن دستـها و پاها ، ریزش مـو بویـژه در شقیقه ها ، ناخـن های قاشقـی شکل و نازک ، سوزش و قـرمزی زبان در فقـر آهـن دیده شده که می تـوانند بـرای پزشـک گمـراه کننده باشنـد.
- منابع خوراکـی غنی از آهـن عبارتند از گوشت قرمـز و سفیـد ، حبـوبات ( نخـود ، عـدس و ...)  مغـزها ( بادام ، پسته و ...) و اسفنـاج.
- مصرف چای و قهوه حداقل یکساعت پس از مصرف آهن خوراکی یا وعده غذایی جذب آهن را کاهش و مصرف مواد حاوی ویتامین C جذب آهن را افزایش می دهند.
-  استفاده از برخی داروها می تواند سبب انواعی از کم خونی شود که مهمترین آن عبارتند از : داروهای رقیق کننده خون ( آسپیرین ، وارفارین ) ، آنتی بیوتیک ، کلرامفیکل ، کورتونهای طولانی مدت ، داروهای ضد صرع وقرصهای ضد بارداری خوراکی.
- به طـور کلـی کم خونـی یک بیمـاری نیست بلکه علامتـی از یک مشکل پشت پرده است که بایـد در همه افـراد مـورد بررسـی قـرار گیرد.

دکـتر روزبـــه کـاظمــی

---