کودکان برای بقا کار می‌کنند

سلامت نیوز:مشکلات در حوزه کودکان کار و خیابان یکی دو تا نیست و هر روز هم بر تعداد آن ها افزوده می شود، در این میان موضوع فروش یا اجاره کودکان برای کسب درآمد بار ها مطرح شده اما همچنان راهکاری برای آن ارائه نشده است، هر بار هم مسئولین راهکار هایی را پیشنهاد می دهند که نه تنها مشکل اصلی را بر طرف نمی سازد بلکه مشکلات جدی دیگری را هم پدید می آورد. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آفتاب یزد ،از جمله این راهکار ها می توان به طرح جمع آوری کودکان کار و خیابان اشاره کرد که نتیجه ای جز ایجاد نا امنی برای کودکان کار به همراه نداشت. با این حال روز گذشته معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در خصوص مسئله ای اطلاع رسانی کرده است که در صورت تائید صحت و سقم ماجرا، به ریشه های پنهانی از فقر اجتماعی پی می بریم که شاید پیش از این کمتر به آن پرداخته شده باشد؛ او گفته بود: تعدادی از کودکان توسط خانواد ه های خود به افراد سودجو برای کسب درآمد در معابر و خیابان ها اجاره داده می شوند!قطعاً این موارد، کودک آزاری است و تخلف محسوب می شود. این موضوع علی رغم اینکه بار ها توسط مسئولان مطرح شده و توسط فعالین حقوق کودکان تکذیب شده است اما نشان دهنده بعد پنهانی از افزایش فقر در جامعه است و نکته حائز اهمیت این است که مسئولین در این خصوص صرفا به طرح مسئله کردن اکتفا می کنند و توانایی ارائه راهکار در این باره را ندارند و یا اینکه راهکار ها به قدری غیر عملی و نمایشی است که ناخودآگاه بعد از مدتی به فراموشی سپرده می شود! با این حال باید دید آیا این موضوع صحت دارد؟ در صورت صحت موضوع، چند در صد از کودکان کار به این سرنوشت دچار می شوند؟ آیا افزایش فقر بر افزایش چنین پدیده هایی تاثیر گذار است؟ >اجاره دادن کودکان به افراد سودجو برای کار روز گذشته حبیب الله مسعودی فرید معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به طرح جمع آوری و ساماندهی کودکان کار و خیابانی اظهار کرد: در این طرح ما بنا نداریم به صورت ضربتی عمل کنیم چرا که هدف از اجرای این طرح، ساماندهی این افراد بر اساس طرح های علمی و کارشناسی شده است. هم اکنون این طرح در شهر تهران آغاز شده است و به زودی در سایر استان ها اجراخواهد شد ضمن اینکه مبنای این طرح این است که کودکان شناسایی شده در معابر و خیابان ها به خانواده ها ارجاع داده شوند. معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به سپردن این کودکان به خانواده هایشان پس از طی کردن فرایند مددکاری متذکر شد: در صورتی که خانواده صلاحیت پذیرش فرزند خود را نداشته باشد با حکم مراجع قضائی، کودک به مراکز سازمان بهزیستی سپرده خواهد شد. بر اساس گزارشات مددکاران و پیگیری های انجام شده، تعدادی از کودکان توسط خانواد ه های خود به افراد سودجو برای کسب درآمد در معابر و خیابان ها اجاره و کرایه می دهند! قطعاً این موارد کودک آزاری است و تخلف محسوب می شود و سازمان بهزیستی از طریق مراجع قضائی با این افراد برخورد خواهد کرد. وی در رابطه با میزان اجاره و کرایه کودکان توسط افراد سودجو گفت: در این زمینه ارقام مختلف است و مدل های متفاوتی وجود دارد. >فقر؛ بزرگترین مشکل خانواده کودکان کار فرشید یزدانی، مدیر عامل انجمن حمایت از حقوق کودکان، در خصوص صحت و سقم این موضوع گفت: من نمی دانم که ایشان بر چه اساسی چنین موضوعی را مطرح کرده اند، چون باید منبع داده های اطلاعاتی مشخص باشد، مشخص نیست که آیا پژوهشی در این خصوص اتفاق افتاده است و یا اینکه منبع دیگری برای این اطلاعات وجود دارد اما مشخصا ما تا کنون با چنین موضوعی برخورد نکردیم، البته در این بین خانواده هایی هستند که همه اعضای خانواده سر چهار راه ها کار می کنند و حتی در برخی از موارد والدین در کناری از چهار راه می نشینند و فرزندان کار می کنند، این موارد را ما مشاهده مستقیم داشته ایم اما در این خصوص که کودکان اجاره داده شوند و از این دست مسائل تا کنون ندیده ام که پژوهشی صورت بگیرد، مشاهده مستقیمی هم در این خصوص نداشته ام. اما واقعیت این است که حتی اگر این مسئله صحت داشته باشد دلیل نمی شود که مسئولان بخواهند با کودکان برخورد کنند. ما از تمام خانواده هایی که کودکانشان را برای کار می فرستند می توانیم چنین مفهومی استخراج کنیم، کودکی که در کوره پز خانه یا هر جای دیگری مشغول کار است ناشی از فقر و نا برابری است، به همین دلیل هم بیشتر باید به فقر و نا برابری اجتماعی پرداخت تا اینکه به چگونگی ورود کودکان به چرخه کار بپردازیم! بنابر این نمی توان نوع برخورد مسئولین را زیر سایه اجاره دادن کودکان پنهان کرد. منطقی نیست اینکه بگوئیم چون خانواده ای کودکش را اجاره می دهد بنابر این کودک را دستگیر می کنیم و تحویل خانواده می دهیم! در کل در این رفتار به نوعی نقض قرض وجود دارد! از طرف دیگر گفته اند اگر خانواده ای مشکل داشت فرزندش را به بهزیستی تحویل می دهیم! این در شرایطی است که کل خانواده هایی که فرزندشان وارد چرخه کار می شوند مشکل دار هستند، این مشکلات از فقر شروع می شود و تا اعتیاد و بد سر پرستی و حتی بی سرپرستی به دلیل زندانی شدن والدین هم ادامه پیدا می کند. عمده ترین مشکل این خانواده ها هم فقر است. >کودکان برای بقا کار می کنند او در خصوص رابطه فقر با کودکان کار گفت: در جامعه ما عده ای مصرف تجملی مبتنی بر درآمد زیاد را تجربه می کنند و عده زیادی هم مجبورند برای به دست آوردن حداقل های زندگی تمام توان خود را به کار بگیرند که طبیعتا کودکان یک بخشی از توان آن ها است. در واقع کار کودکان صرفا جهت بقا برای خانواده های فقیر است، اگر خانواده ای کار مناسب و در آمد حداقلی مناسبی داشته باشد قطعا هیچ خانواده ای تمایل ندارد فرزندش را برای کار به سر چهار راه ها بفرستد. وقتی بین 12 تا 20 میلیون نفر حاشیه نشین شهری داریم که اساسا درگیر مسائل فقر و نابرابری اجتماعی هستند و در صد زیادی از آن ها زیر خط فقر است مشخصا برای بقای خودشان از همه توانمندی هایی که دارند استفاده می کنند و کار کودکان یکی از همان توانمندی هاست و این تنها به این دلیل است که خانواده ها بتوانند یک زندگی حداقلی داشته باشند. مسئولان ما خیلی انتزاعی به این موضوع نگاه می کنند، رسیدگی به کودکان، کار بسیار مهمی است و مسئولان باید حتما این کار را انجام بدهند اما بخشی از این مسئله در حوزه کلانتری باید مورد بررسی قرار بگیرد و در سیاست های کلان اجتماعی تعریف شود.سال گذشته بهزیستی با تمام سر و صداهایی که راه انداخت تونست 300 کودک را ساماندهی کند که ما آمار نداریم اما من خبر دارم تا کنون خیلی از آن ها دوباره به چرخه کار باز گشته اند چون این ها برای بقا نیاز دارند که پول در بیاورند و وقتی برنامه ریزی برای بقای آن ها صورت نمی گیرد طبیعتا آن ها راهی جز کار در خیابان ندارند. با برخورد های خاص و به دور از شناخت و بدون تحلیل شرایط به وجود آورنده مجموعه کودکان کار، نمی توان با آسیب های آن به این مفهوم مقابله جدی داشت. >باندی وجود ندارد او در ادامه در خصوص صحت و سقم موضوع باند های کودکان کار و همچنین خرید و اجاره این کودکان گفت: تجربه ما، برخورد ها و برداشت هایمان نشان می دهد که باندی در خصوص کودکان کار وجود ندارد. مجموعه های خانوادگی وجود دارند کهبا هم کار می کنند و از یکدیگر حمایت می کنند اما باند نیستند. از طرف دیگر نیرو های پلیسی در این مناطق به شدت فعال هستند اگر باندی وجود دارد چرا تا کنون توسط نیرو های پلیس دستگیر نشده است؟ اگر واقعا مسئولان معتقدند که باند وجود دارد پس چرا بر کار کودکان تاکید دارند به جای اینکه بر باند ها تاکید و نظارت داشته باشند و آن ها را متلاشی کنند تا کودکان رها و آزاد شوند! به نظر من طرح بخشی از این موضوعات به جهت فرار از مسئولیت است. برخی وقتی توانایی حل مشکلی را ندارند از القابی مثل باند و گروه و این طور مسائل استفاده می کنند و ماجرا را پلیسی جلوه می دهند تا کم کاری خودشان به چشم نیاید و احساس مسئولیتشان هم تا حدی رفع می شود. تا جایی که ما دیدیم این کودکانی که گروهی کار می کنند خانوادگی مشغول به کار می شوند و هیچ ردی از گروه، دسته و باندوجود ندارد. موضوع اصلی در خصوص کودکانی که قربانی فقر و نابرابری اجتماعی هستند، کار آن ها است! موضوعی که هیچ گاه عادی نمی شود و باید برای آن فکری کرد. اما راه حل هایی کهتا کنون توسط مسئولین ارائه شده است نتوانسته آن طور که باید دردی از کودکان کار درمان کند. آیا وقت آن نرسیده که مسئولان به جای اطلاع رسانی، فکری اساسی به حال اینکودکان کنند؟