کرونا و چند حاشیه خرافی

سلامت نیوز:حواشی خرافی و غیرعلمی مرتبط با کرونا در همه دوران شیوع این ویروس، پررنگ تر از متن بوده و این در حالیست که صاحبنظران حوزه بهداشت و پزشکی بارها این موارد را نادرست اعلام کرده و از مردم خواسته اند که اطلاعات و محتوای صحیح را از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رسانه های رسمی کشور دنبال کنند. به گزارش سلامت نیوزبه نقل از ایرنا، یکی از اولین شایعه ها درباره ویروس کرونا استفاده از پنبه آغشته به روغن بنفشه و بعد آن نوشیدن ادرار شتر بود. مواردی عجیب که نه تنها دست مایه طنز در فضای مجازی داخلی شد، بلکه در برخی رسانه های خارجی هم به عنوان موارد عجیب مقابله با کرونا در کشور مطرح شد. این ادعاها تمامی ندارد و تقریبا هر هفته یک موضوع جدید نه فقط در فضای مجازی، بلکه در صداوسیما هم مطرح می شود و رسانه ها به دنبال پاسخ رسمی از طرف مجامع علمی برای آن می گردند. این در حالیست که هنوز واکسن یا داروی اختصاصی برای بیماری کووید ۱۹ در هیچ جای جهان ساخته نشده و موارد معدود واکسن ساخته شده هم مورد تایید سازمان جهانی بهداشت قرار نگرفته است. واکنش انجمن علمی طب سنتی به حاشیه های کرونایی توصیه های علمی در زمینه پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در همه جهان اولویت اصلی مقابله با این ویروس است. حتی انجمن علمی طب سنتی ایران نیز در این زمینه بیانیه ای منتشر کرده و نوشته است که در حوزه بهداشت فردی توصیه هایی از سوی مراجع علمی منتشر شده که رعایت آنها تا درصد بالایی از ابتلای به این بیماری پیشگیری می کند. در بخش درمان هم مطالعات گسترده ای روی این بیماری در همه کشورهای جهان از جمله ایران در حال انجام است که اخبار آن در محافل علمی شنیده می شود. بر اساس اعلام این انجمن، در حوزه گیاهان دارویی و طب سنتی و مکمل نیز ٦٧ طرح مطالعاتی کارآزمایی بالینی اکنون در مراحل مختلف هستند که برخی به اتمام رسیده و پیشرفت های چشمگیری مشاهده می شود. این انجمن از انتشار برخی مطالب در صدا وسیما نیز گلایه کرده و در بیانیه خود آورده است: متاسفانه در چند روز اخیر رسانه ملی که باید به عنوان منبع معتبر انتشار آموزه های صحیح بهداشتی و درمانی سرآمد باشد، اقدام به دعوت از افرادی کرد که با تشخیص های فردی و غیر علمی و توصیه های غیر کارشناسی موجب تشویش ذهنی جامعه ای شد که به خودی خود، روان آزرده ای از محدودیت های دوران کرونایی دارد. تا آنجا که مهمان یکی از این برنامه ها با برداشتن ماسک خود جلوی دوربین اذعان می کند که به آن اعتقادی ندارد و با خوردن نمک هم از کرونا پیشگیری و هم آن را درمان می کند. خرافه و شارلاتانیزم را از طب سنتی جدا کنیم وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این رابطه موضع گیری کرده و در جلسه ای با حضور سرپرست دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت و مسئولان این حوزه گفت: به عنوان وزارت بهداشت و مجموعه متولی نظام سلامت باید نقش خرافه و شارلاتانیزم را از طب سنتی جدا کنیم. برخی عطاری ها و دکان ها در عین عوام فریبی، ضربه حیثتی بزرگی به ریشه های طب سنتی کشور وارد می کنند. یعنی طب سنتی را در برابر دانشمندان طب نوین نیز بی اعتبار می کنند. باید خیلی مراقبت کنیم که موج ما را به سمت خرافه و عدم مبانی علمی نبرد. سعید نمکی بیان کرد: خواهشم این است که خط قرمزها و مرزبندی های ما را از خرافه و علم جدا کنید. اگر این اتفاق نیفتد، از یک طرف در سیاه چاله شیادان گرفتار شده و از طرف دیگر مورد هجمه علمای مدرنی که این طب را قبول ندارند، قرار می گیریم. روغن بنفشه به زنبور رسید ماجرای روغن بنفشه در همان ابتدای شیوع ویروس کرونا کم کم جای خود را به توصیه ای مبنی بر نوشیدن ادرار شتر داد و به تازگی توصیه مواردی مثل نیش زنبور و خوردن نمک از سوی کارشناسان مدعو صداوسیما جایگزین همه آن موارد شده است. شایعه ها و مطالبی غیرعلمی که اکثر آنها مبتنی بر جامعه آماری محدود و تحقیقات اثبات نشده هستند. معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی قم روز ۱۳ فروردین امسال درباره روغن بنفشه در اطلاعیه ای اعلام کرده بود: طرح تحقیقاتی با عنوان تاثیر رایحه روغن بنفشه و بادام شیرین بر کیفیت خواب و تنفس بیماران مبتلا به بیماری کرونا در میان بیش از صد طرح ارسالی به معاونت تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی قم در حال بررسی و داوری بوده و به هیچ عنوان تاییده کمیته اخلاق و قرارداد با این دانشگاه ندارد. لذا اعطای کد اخلاق و هرگونه قرارداد پژوهشی برای طرح تحقیقاتی با عنوان تاثیر رایحه روغن بنفشه و بادام شیرین بر کیفیت خواب و تنفس بیماران مبتلا به بیماری کرونا ویروس جدید از سوی معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی قم تکذیب می شود. انستیتو پاستور ایران نیز درباره ماجرای تاثیر نیش زنبور بر درمان کرونا اعلام کرد: اخیرا کلیپی در خصوص تاثیر نیش زنبور عسل بر درمان کرونا ویروس منتشر شده، ادعاهای صورت گرفته در این ارتباط در انستیتو پاستور مورد بررسی و تأیید قرار نگرفته است. بررسی تاثیر درمانی هر دارو بر کرونا باید پس از بررسی پروپوزال مربوطه در شورای پژوهشی مراکز تحقیقاتی و دریافت مجوز از کمیته های اخلاق پزشکی صورت بگیرد. تا زمانی که نتایج احتمالی درمانی مطالعات به تأیید مراجع ذی صلاح در کشور نرسد این روش های درمانی مورد تایید نیست و توصیه نمی شود. مردم به شایعه ها توجه نکنند سیما سادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت در این رابطه به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: مردم به شایعه ها در مورد کرونا مثل خوردن نمک یا نیش زنبور توجه نکنند. بارها اعلام کرده ایم که تاکنون واکسن موثر یا داروی اختصاصی برای بیماری کووید ۱۹ تولید نشده است. وقتی سازمان جهانی بهداشت و همه محققان در سراسر جهان به دنبال تولید واکسن یا داروی اختصاصی هستند، طرح این موضوع ها صحیح نیست. از طرفی کمیته علمی کرونا وجود دارد و اگر شخصی مدعی تولید دارویی برای کرونا باشد، باید به معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی محل زندگی خود مراجعه کرده و طرح موضوع کند. در نهایت همه این موارد در کمیته علمی مطرح شده و مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. وی بیان کرد: به مردم توصیه می کنیم که اخبار کرونا را فقط از وزارت بهداشت و مسئولان و کارشناسان این وزارتخانه پیگیری کنند. تعامل رسانه های رسمی در کشور در طول این دوران بسیار مناسب بوده و مطالبی که با تایید وزارت بهداشت مطرح می شود، تنها مطالبی است که می تواند در راستای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا کمک کند. سخنگوی وزارت بهداشت همچنین افزود: ادعاها از طریق معاونت تحقیقات و فن آوری وزارت بهداشت به صورت کار آزمایی بالینی روی تعداد زیادی از بیماران باید بررسی و تاثیر آن تایید شود. ماجرای نمک خوردن برای مقابله با کرونا، توهم است بازار این خرافه ها در آخرین مورد به خوردن نمک رسیده است. فردی که در یک برنامه زنده تلویزیونی ادعا می کند مردم به جای استفاده از ماسک، برای مقابله با کرونا، نمک بخورند. آن هم در شرایطی که بیماری فشار خون یکی از بیماری های تهدید کننده جان ایرانیان محسوب می شود. حسین رضایی زاده متخصص طب سنتی و رییس دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز درباره این حاشیه ها که در برخی برنامه های صداوسیما مطرح شده اظهار کرد: خیلی انتظار نداریم که در رسانه ملی یک نفر اصل علمی را بر اساس توهمات کنار بگذارد و بگوید به جای استفاده از ماسک، نمک بخورید. این موضوع منجر به چندین بیانیه و واکنش ها شد و باید به این موضوع توجه ویژه شود. زیرا وقتی کسی در برنامه زنده حرفی می زند، بد و خوب آن گریبان ما را می گیرد. به نظر می رسد تا وقتی که داستان کرونا ادامه دارد، بازار این خرافه ها هم ادامه خواهد داشت. هر روز و هفته فردی در فضای مجازی و حتی در صداوسیما پیدا می شود که موضوع تازه ای را مطرح کند و بگوید که اگر افراد از فلان ماده غذایی استفاده کنند، در برابر ابتلا به ویروس کرونا مصون خواهند بود یا انجام یک کار مشخص می تواند باعث درمان این بیماری شود. در این شرایط که پزشکان و پرستاران در بیمارستان ها در صف اول مبارزه با ویروس کرونا به شهادت می رسند، طرح این موارد عجیب به دور از انسانیت است. با این حال می توان گفت که اولین راهکار موثر برای مقابله با این شایعه ها، اطلاع رسانی صحیح و به موقع از طرف رسانه هاست. زیرا این نوع طرز فکر به هر حال برای سودجویی یا سوء استفاده از مردم وجود دارد و هر روز به شکلی جدید بروز پیدا می کند.