کرونا آزمون و خطایی مدیریت نمی‌شود
سلامت نیوز:عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونای تهران با اشاره به دلایل وقوع پیک سوم کرونا در تهران و اکثر استان های کشور، با انتقاد از بکارگیری برخی واژه های نادرست درباره اپیدمی، عنوان کرد: این روزها بیشمار از سوی افراد و برخی مسوولان و متخصصان می شنویم که کشور وارد موج سوم کرونا شده در حالیکه این مساله اظهارنظر غلطی است؛ ما هنوز موج اول کرونا را پشت سر نگذاشته ایم که بخواهیم وارد امواج بعدی شویم و این نوساناتی که در آمار ابتلای بیماری دیده می شود پیک های مختلف اپیدمی است که بر اساس آن کشور ما الان وارد پیک سوم شده است. به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،دکتر حمید سوری عضو هیات علمی گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به وقوع پیک سوم کرونا در تهران و برخی دلایل وقوع آن، عنوان کرد: تهران نسبت به سایر استان های کشور ویژگی های خاصی دارد، لذا کنترل و مدیریت اپیدمی و بحران در این کلان شهر مستلزم برنامه ریزی و سیاستگذاری های ویژه تری است. برخی دلایل سخت و پیچیده بودن کنترل اپیدمی در تهران وی تراکم بالای جمعیتی، حجم بالای ترددهای درون و برون شهری، رفتارهای اجتماعی و شیوه های متنوع زندگی در مناطق مختلف تهران را دلیل ویژه بودن شرایط اپیدمی در این استان عنوان کرد و گفت: به عنوان پایتخت کشور تعاملات متفاوتی در تهران وجود دارد که در کنار تفاوت های منطقه ای و محلی در خود تهران و حاشیه آن، طبیعتاً ترکیبی از انواع شیوه ها و رفتارهای متنوع زندگی مشاهده می شود که همین مسایل مقابله با اپیدمی و کنترل آن را بسیار سخت و پیچیده می کند. دکتر سوری افزود: همچنین در این شرایط مرتبا با تغییر سریع الگوی اپیدمی مواجه می شویم، اظهار کرد: برای مواجهه صحیح با این شرایط باید سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها به سرعت تغییر کرده و اصلاح شود. این اپیدمیولوژیست با بیان اینکه متاسفانه علیرغم تمام اقدامات صورت گرفته توسط ستاد مقابله با کرونای تهران، این استان و کل کشور وضعیت خوبی ندارد، با تاکید بر ضرورت تغییر و اصلاح رویکرد و سیاست ها در قبال پاندمی کرونا، عنوان کرد: پیک سوم کرونا در حالی بوجود آمده که شاخص های بیولوژیک و قدرت بیماری زایی ویروس تغییر چندانی نکرده و اگرچه جهش هایی داشته ولی در حد تاثیرگذاری بر قدرت بیماری زایی و اپیدمیولوژی بیماری نبوده است. دکتر سوری با بیان اینکه الگوهای ابتلا نیز تغییر زیادی نداشته، اظهار کرد: برخلاف برخی گفته ها جمعیت مبتلایان نیز تغییری نکرده، بر اساس مطالعات صورت گرفته میانگین سنی مرگ ناشی از کرونا در تهران طی سه ماهه اول اپیدمی یعنی از اواخر بهمن تا اردیبهشت حدود ۶۹.۵ سال بوده و الان هم حدود ۶۹ سال است و یا میانگین سنی مبتلایان حدود ۵۵ سال بوده که الان نیز تفاوت چشمگیری نکرده است. البته نسبت ابتلا در خانم ها نسبت به آقایون بیشتر شده که افزایش میزان مواجهه خانم ها با ویروس نسبت به ماه های اول اپیدمی می تواند یکی از دلایل آن باشد. انتقاد از اظهارنظرهای غیرتخصصی در رابطه با اصطلاحات اپیدمیولوژیک این عضو هیات علمی گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن انتقاد از برخی اظهارنظرهای غیرتخصصی در رابطه با اصطلاحات مرتبط با علم اپیدمیولوژی همچون موج اپیدمی، مهار، کنترل و یا مدیریت اپیدمی، با تاکید بر اینکه هر کدام از این اصطلاحات تعریف خاصی داشته که در زمان اظهارنظر باید مدنظر قرار بگیرد، عنوان کرد: به عنوان نمونه این روزها بیشمار از سوی افراد و حتی برخی مسوولان و متخصصان می شنویم که کشور وارد موج سوم اپیدمی شده در حالیکه این مساله اظهارنظر غلطی است؛ ما هنوز موج اول کرونا را پشت سر نگذاشته ایم که بخواهیم وارد امواج بعدی شویم. این اپیدمیولوژیست با بیان اینکه نوسانات فعلی آمار کرونا در کشور، قله یا پیک Peak اپیدمی نام دارد نه موج Wave، در رابطه با تفاوت موج و پیک در اپیدمی ها، توضیح داد: گاه شنیده می شود که از این دو واژه مانند بسیاری واژه های تخصصی اپیدمیولوژی استفاده نادرست می شود، در حالیکه بکارگیری هر واژه معنای خاص خود را دارد و طبیعتا انتظارات و اقدامات مختلفی را طلب می کند. چه زمانی موج اول را رد می کنیم؟ وی ادامه داد: زمانی از واژه موج استفاده می کنیم که طغیان یا اپیدمی بیماری یک یا چند پیک را پشت سر گذاشته و به مرحله کنترل درآمده، یعنی اپیدمی به حد خاموشی رسیده یا خاموش شده است، برای مثال در آنفلوانزای فصلی که دوره های اپیدمی ممکن است در یک سال خاموش شود و شرایط بیماری به حالت عادی، یا آندمی برسد و دوباره پیک دیگر شروع شود می گوییم موج دوم آمده است. دکتر سوری تشریح کرد: در پاندمی کووید ۱۹ زمانی گفته می شود اپیدمی خاموش شده و دو دوره دوهفته ای مورد جدید ابتلا گزارش نشود، این در حالیست که در پاندمی اخیر، ایران و امریکا هنوز موج اول اپیدمی را مهار نکرده اند که بخواهند وارد موج بعدی شوند، ولی هنگ کنگ، نیوزلند و استرالیا در موج های بعدی قرار دارند، چراکه توانستند طی چند دوره اپیدمی را مهار کرده و گزارشی از موارد جدید ابتلا نداشتند. 
نمونه یک منحنی ۳ موج در پاندمی کووید-۱۹ نوسانات مشاهده شده در آما ر ابتلای بیماری پیک های مختلف اپیدمی است وی با بیان اینکه بالا و پایین شدن و نوسانات مشاهده شده در آمار ابتلای بیماری پیک های مختلف اپیدمی نامیده می شود، گفت: برخی از پیک ها و نوسانات بزرگ ترند که بر این اساس کشور ما الان وارد پیک سوم شده، بنابراین توجه به این اصطلاحات در زمان اظهار نظر در این رابطه ضروری است. وی با تاکید بر اینکه در اپیدمی ها نباید اطلاعات خام و ناپخته در سطح جامعه منتشر شود، عنوان کرد: موضوعات و اصطلاحات مرتبط با اپیدمی ها، علمی تخصصی بوده که باید بر اساس مبانی تخصصی و توسط افراد متخصص این حوزه تحلیل شود، در غیر این صورت جامعه دچار خطا و گمراهی شده و تبعات جبران ناپذیری ایجاد می کند. ضرورت تغییر اساسی رویکرد تصمیم گیران نسبت به کنترل اپیدمی این عضو هیات علمی دانشگاه در ادامه با تاکید بر ضرورت تغییر اساسی رویکرد مسوولان و تصمیم گیران نسبت به کنترل اپیدمی، عنوان کرد: نگاه، استراتژی و رویکردها باید از درمان به سمت پیشگیری تغییر کند، بر این اساس باید ترکیب سیاستگذاران، کمیته های تصمیم گیر و همچنین مشاوران تغییر کند تا ضمن اتخاذ تصمیمات درست، پیام های اشتباه نیز به جامعه منتقل نشود. وی با انتقاد از انتشار گسترده اظهارات ضد و نقیض در رابطه با موضوع پاندمی کرونا در سطح جامعه، گفت: آن قدر طی این مدت حرف های ضد و نقیض و گاه غیرواقعی در سطح جامعه مطرح شده که حرف های درست و منطقی در میان آنها گم شد، تاسف برانگیزتر آنجاست که گاهی همین اظهارات ضد و نقیض و نادرست توسط رسانه ملی و رسانه ها نیز منتشر می شود. این عضو هیات علمی دانشگاه تبعات انتشار اخبار ضد ونقیض و هچنین انتقال پیام های نادرست به جامعه را بسیار خطرناک دانست و گفت: به عنوان نمونه بارها در رابطه با آمار مبتلایان بدون علامت، آمار واقعی مبتلایان، زمان تولید دارو واکسن و برخی موضوعات دیگر، اظهارات ضد و نقیضی مطرح شده که هیچ کدام مستندات علمی درست و قابل دفاعی ندارد، گاها همین مسایل به تغییر رفتار و عملکرد افراد جامعه در قبال بیماری، رهاسازی پروتکل ها و عادی سازی شرایط و در نتیجه شعله ور شدن مجدد اپیدمی منجر می شود. دکتر سوری در ادامه این گفت و گو همچنین با اشاره به وجود مناسبت های مختلف مذهبی، ملی و اجتماعی در کشور و تاثیر آن بر کنترل بیماری، اظهار کرد: برای تمامی این مناسبت ها باید یک نسخه واحد و کلی پیچیده شود و سپس متناسب با شرایط در هر مناسبت تصمیمات کلی اتخاذ شده با برخی اصلاحات، عملی و اجرایی شود. عدم وجود نسخه واحد منجر به ایجاد ناهمانگی ها در بازگشایی ها و مناسبت های مختلف شده است. ناهماهنگی ها و عدم اتخاذ تصمیمات به موقع از دلایل ورود به پیک سوم وی ناهماهنگی ها و عدم اتخاذ تصمیمات به موقع را دلیل دیگر بروز وضعیت نامناسب اپیدمی در کشور و ورود به پیک سوم عنوان کرد و با تاکید بر اینکه در این شرایط مردم باید فعالانه تر و با مسئولیت پذیری بالاتری برخورد کنند، اظهار کرد: البته نباید تنها مقصر بروز این شرایط را مردم بدانیم، چراکه در شرایط بحرانی مردم باید ساماندهی و کنترل شوند. به عبارت دیگر مدیریت شرایط بحران فعلی نیازمند نظارت و مداخلات جدی از سوی مسوولان است. وی با بیان اینکه نمی توان بحران کرونا را آزمون و خطایی مدیریت کرد، ادامه داد: باید مداخلات جدی تری اتخاذ و دنبال شود، در مرحله اول باید بدانیم اثربخشی هر مداخله چقدر بوده و در مرحله دوم میزان هزینه اثربخشی و تاثیر آن در جامعه را بسنجیم. همچنین باید مکانیزم هایی برای پیشبرد برنامه ها طراحی کنیم تا ضمن کاهش هزینه ها، اجرای آن را تسهیل کند. هشدار نسبت به تبعات ایجاد تقاضاهای القایی در سطح جامعه این اپیدمیولوژیست همچنین در رابطه با همزمانی پاندمی کرونا با آنفلوانزا در فصل پاییز، نسبت به ایجاد تقاضاهای القایی در سطح جامعه هشدار داد و گفت: تزریق واکسن آنفلوانزا تنها برای گروه آسیب پذیر و در معرض خطر ضروریست ولی متاسفانه الان شرایطی ایجاد شده که همه مردم خواهان تزریق واکسن هستند، گاها این مساله به دنبال ایجاد تقاضای القایی در سطح جامعه از سوی برخی شرکت های دارویی و افراد منفعت طلب رخ می دهد که باید با سیاستگذاری درست کنترل و مدیریت شود. درغیر اینصورت ممکن است نیازمندان واقعی نتوانند نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند. وی با بیان اینکه نگرانی از همزمانی کرونا و آنفلوانزا در حدی نیست که جامعه را وحشت زده کنیم، اظهار کرد: تبعات ناشی از این وحشت زدگی بسیار بیشتر از خود بیماری است، علاوه بر این، دو ویروس کرونا و انفلوانزا به لحاظ ماهیتی خیلی هم افزایی ندارند و از طرفی تزریق واکسن برای افراد در معرض خطر بسیاری از تبعات ناشی از این همزمانی را کاهش می دهد. دکتر سوری در خاتمه با تاکید بر اینکه در شرایط اپیدمی رسانه ها باید بسیارهوشیارانه تر عمل کنند، اظهار کرد: باید به گونه ای عمل شود که نه جامعه دچار التهاب اضافه شود و نه تحت تاثیر فضاهای تبلیغاتی قرار بگیرند، باید با برخورد کاملاً منطقی و متوازن، کاملا معقولانه برخورد شود. این استاد دانشگاه به رسانه ها و به خصوص رسانه ملی توصیه کرد که برای تهیه برنامه های علمی و دعوت از مهمانان از چند مشاور متخصص برای کنترل و نظارت جدی بر محتوای برنامه ها استفاده کنند. چراکه در غیراینصورت جامعه دچار گمراهی می شود و زمانی که گمراهی رخ دهد، تبعات آن درمتن جامعه جبران ناپذیر است.
تماس با کلینیک تبسم جهت مشاوره سکته مغزی و رزرو نوبت
- شماره تلفن: ۶۶۵۶۴۶۷۴ | ۶۶۴۳۶۲۹۱
- ارسال درخواست ویزیت و مشاوره آنلاین سکته مغزی از طریق واتسپ : 09355354332
- زمان پاسخگویی: ساعت ۹ الی ۲۱
سلامت نیوز:عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونای تهران با اشاره به دلایل وقوع پیک سوم کرونا در تهران و اکثر استان های کشور، با انتقاد از بکارگیری برخی واژه های نادرست درباره اپیدمی، عنوان کرد: این روزها بیشمار از سوی افراد و برخی مسوولان و متخصصان می شنویم که کشور وارد موج سوم کرونا شده در حالیکه این مساله اظهارنظر غلطی است؛ ما هنوز موج اول کرونا را پشت سر نگذاشته ایم که بخواهیم وارد امواج بعدی شویم و این نوساناتی که در آمار ابتلای بیماری دیده می شود پیک های مختلف اپیدمی است که بر اساس آن کشور ما الان وارد پیک سوم شده است. به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،دکتر حمید سوری عضو هیات علمی گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به وقوع پیک سوم کرونا در تهران و برخی دلایل وقوع آن، عنوان کرد: تهران نسبت به سایر استان های کشور ویژگی های خاصی دارد، لذا کنترل و مدیریت اپیدمی و بحران در این کلان شهر مستلزم برنامه ریزی و سیاستگذاری های ویژه تری است.
برخی دلایل سخت و پیچیده بودن کنترل اپیدمی در تهران وی تراکم بالای جمعیتی، حجم بالای ترددهای درون و برون شهری، رفتارهای اجتماعی و شیوه های متنوع زندگی در مناطق مختلف تهران را دلیل ویژه بودن شرایط اپیدمی در این استان عنوان کرد و گفت: به عنوان پایتخت کشور تعاملات متفاوتی در تهران وجود دارد که در کنار تفاوت های منطقه ای و محلی در خود تهران و حاشیه آن، طبیعتاً ترکیبی از انواع شیوه ها و رفتارهای متنوع زندگی مشاهده می شود که همین مسایل مقابله با اپیدمی و کنترل آن را بسیار سخت و پیچیده می کند. دکتر سوری افزود: همچنین در این شرایط مرتبا با تغییر سریع الگوی اپیدمی مواجه می شویم، اظهار کرد: برای مواجهه صحیح با این شرایط باید سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها به سرعت تغییر کرده و اصلاح شود. این اپیدمیولوژیست با بیان اینکه متاسفانه علیرغم تمام اقدامات صورت گرفته توسط ستاد مقابله با کرونای تهران، این استان و کل کشور وضعیت خوبی ندارد، با تاکید بر ضرورت تغییر و اصلاح رویکرد و سیاست ها در قبال پاندمی کرونا، عنوان کرد: پیک سوم کرونا در حالی بوجود آمده که شاخص های بیولوژیک و قدرت بیماری زایی ویروس تغییر چندانی نکرده و اگرچه جهش هایی داشته ولی در حد تاثیرگذاری بر قدرت بیماری زایی و اپیدمیولوژی بیماری نبوده است. دکتر سوری با بیان اینکه الگوهای ابتلا نیز تغییر زیادی نداشته، اظهار کرد: برخلاف برخی گفته ها جمعیت مبتلایان نیز تغییری نکرده، بر اساس مطالعات صورت گرفته میانگین سنی مرگ ناشی از کرونا در تهران طی سه ماهه اول اپیدمی یعنی از اواخر بهمن تا اردیبهشت حدود ۶۹.۵ سال بوده و الان هم حدود ۶۹ سال است و یا میانگین سنی مبتلایان حدود ۵۵ سال بوده که الان نیز تفاوت چشمگیری نکرده است. البته نسبت ابتلا در خانم ها نسبت به آقایون بیشتر شده که افزایش میزان مواجهه خانم ها با ویروس نسبت به ماه های اول اپیدمی می تواند یکی از دلایل آن باشد.
انتقاد از اظهارنظرهای غیرتخصصی در رابطه با اصطلاحات اپیدمیولوژیک این عضو هیات علمی گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن انتقاد از برخی اظهارنظرهای غیرتخصصی در رابطه با اصطلاحات مرتبط با علم اپیدمیولوژی همچون موج اپیدمی، مهار، کنترل و یا مدیریت اپیدمی، با تاکید بر اینکه هر کدام از این اصطلاحات تعریف خاصی داشته که در زمان اظهارنظر باید مدنظر قرار بگیرد، عنوان کرد: به عنوان نمونه این روزها بیشمار از سوی افراد و حتی برخی مسوولان و متخصصان می شنویم که کشور وارد موج سوم اپیدمی شده در حالیکه این مساله اظهارنظر غلطی است؛ ما هنوز موج اول کرونا را پشت سر نگذاشته ایم که بخواهیم وارد امواج بعدی شویم. این اپیدمیولوژیست با بیان اینکه نوسانات فعلی آمار کرونا در کشور، قله یا پیک Peak اپیدمی نام دارد نه موج Wave، در رابطه با تفاوت موج و پیک در اپیدمی ها، توضیح داد: گاه شنیده می شود که از این دو واژه مانند بسیاری واژه های تخصصی اپیدمیولوژی استفاده نادرست می شود، در حالیکه بکارگیری هر واژه معنای خاص خود را دارد و طبیعتا انتظارات و اقدامات مختلفی را طلب می کند.
چه زمانی موج اول را رد می کنیم؟ وی ادامه داد: زمانی از واژه موج استفاده می کنیم که طغیان یا اپیدمی بیماری یک یا چند پیک را پشت سر گذاشته و به مرحله کنترل درآمده، یعنی اپیدمی به حد خاموشی رسیده یا خاموش شده است، برای مثال در آنفلوانزای فصلی که دوره های اپیدمی ممکن است در یک سال خاموش شود و شرایط بیماری به حالت عادی، یا آندمی برسد و دوباره پیک دیگر شروع شود می گوییم موج دوم آمده است. دکتر سوری تشریح کرد: در پاندمی کووید ۱۹ زمانی گفته می شود اپیدمی خاموش شده و دو دوره دوهفته ای مورد جدید ابتلا گزارش نشود، این در حالیست که در پاندمی اخیر، ایران و امریکا هنوز موج اول اپیدمی را مهار نکرده اند که بخواهند وارد موج بعدی شوند، ولی هنگ کنگ، نیوزلند و استرالیا در موج های بعدی قرار دارند، چراکه توانستند طی چند دوره اپیدمی را مهار کرده و گزارشی از موارد جدید ابتلا نداشتند.
نمونه یک منحنی ۳ موج در پاندمی کووید-۱۹ نوسانات مشاهده شده در آما ر ابتلای بیماری پیک های مختلف اپیدمی است وی با بیان اینکه بالا و پایین شدن و نوسانات مشاهده شده در آمار ابتلای بیماری پیک های مختلف اپیدمی نامیده می شود، گفت: برخی از پیک ها و نوسانات بزرگ ترند که بر این اساس کشور ما الان وارد پیک سوم شده، بنابراین توجه به این اصطلاحات در زمان اظهار نظر در این رابطه ضروری است. وی با تاکید بر اینکه در اپیدمی ها نباید اطلاعات خام و ناپخته در سطح جامعه منتشر شود، عنوان کرد: موضوعات و اصطلاحات مرتبط با اپیدمی ها، علمی تخصصی بوده که باید بر اساس مبانی تخصصی و توسط افراد متخصص این حوزه تحلیل شود، در غیر این صورت جامعه دچار خطا و گمراهی شده و تبعات جبران ناپذیری ایجاد می کند.
ضرورت تغییر اساسی رویکرد تصمیم گیران نسبت به کنترل اپیدمی این عضو هیات علمی دانشگاه در ادامه با تاکید بر ضرورت تغییر اساسی رویکرد مسوولان و تصمیم گیران نسبت به کنترل اپیدمی، عنوان کرد: نگاه، استراتژی و رویکردها باید از درمان به سمت پیشگیری تغییر کند، بر این اساس باید ترکیب سیاستگذاران، کمیته های تصمیم گیر و همچنین مشاوران تغییر کند تا ضمن اتخاذ تصمیمات درست، پیام های اشتباه نیز به جامعه منتقل نشود. وی با انتقاد از انتشار گسترده اظهارات ضد و نقیض در رابطه با موضوع پاندمی کرونا در سطح جامعه، گفت: آن قدر طی این مدت حرف های ضد و نقیض و گاه غیرواقعی در سطح جامعه مطرح شده که حرف های درست و منطقی در میان آنها گم شد، تاسف برانگیزتر آنجاست که گاهی همین اظهارات ضد و نقیض و نادرست توسط رسانه ملی و رسانه ها نیز منتشر می شود. این عضو هیات علمی دانشگاه تبعات انتشار اخبار ضد ونقیض و هچنین انتقال پیام های نادرست به جامعه را بسیار خطرناک دانست و گفت: به عنوان نمونه بارها در رابطه با آمار مبتلایان بدون علامت، آمار واقعی مبتلایان، زمان تولید دارو واکسن و برخی موضوعات دیگر، اظهارات ضد و نقیضی مطرح شده که هیچ کدام مستندات علمی درست و قابل دفاعی ندارد، گاها همین مسایل به تغییر رفتار و عملکرد افراد جامعه در قبال بیماری، رهاسازی پروتکل ها و عادی سازی شرایط و در نتیجه شعله ور شدن مجدد اپیدمی منجر می شود. دکتر سوری در ادامه این گفت و گو همچنین با اشاره به وجود مناسبت های مختلف مذهبی، ملی و اجتماعی در کشور و تاثیر آن بر کنترل بیماری، اظهار کرد: برای تمامی این مناسبت ها باید یک نسخه واحد و کلی پیچیده شود و سپس متناسب با شرایط در هر مناسبت تصمیمات کلی اتخاذ شده با برخی اصلاحات، عملی و اجرایی شود. عدم وجود نسخه واحد منجر به ایجاد ناهمانگی ها در بازگشایی ها و مناسبت های مختلف شده است.
ناهماهنگی ها و عدم اتخاذ تصمیمات به موقع از دلایل ورود به پیک سوم وی ناهماهنگی ها و عدم اتخاذ تصمیمات به موقع را دلیل دیگر بروز وضعیت نامناسب اپیدمی در کشور و ورود به پیک سوم عنوان کرد و با تاکید بر اینکه در این شرایط مردم باید فعالانه تر و با مسئولیت پذیری بالاتری برخورد کنند، اظهار کرد: البته نباید تنها مقصر بروز این شرایط را مردم بدانیم، چراکه در شرایط بحرانی مردم باید ساماندهی و کنترل شوند. به عبارت دیگر مدیریت شرایط بحران فعلی نیازمند نظارت و مداخلات جدی از سوی مسوولان است. وی با بیان اینکه نمی توان بحران کرونا را آزمون و خطایی مدیریت کرد، ادامه داد: باید مداخلات جدی تری اتخاذ و دنبال شود، در مرحله اول باید بدانیم اثربخشی هر مداخله چقدر بوده و در مرحله دوم میزان هزینه اثربخشی و تاثیر آن در جامعه را بسنجیم. همچنین باید مکانیزم هایی برای پیشبرد برنامه ها طراحی کنیم تا ضمن کاهش هزینه ها، اجرای آن را تسهیل کند.
هشدار نسبت به تبعات ایجاد تقاضاهای القایی در سطح جامعه این اپیدمیولوژیست همچنین در رابطه با همزمانی پاندمی کرونا با آنفلوانزا در فصل پاییز، نسبت به ایجاد تقاضاهای القایی در سطح جامعه هشدار داد و گفت: تزریق واکسن آنفلوانزا تنها برای گروه آسیب پذیر و در معرض خطر ضروریست ولی متاسفانه الان شرایطی ایجاد شده که همه مردم خواهان تزریق واکسن هستند، گاها این مساله به دنبال ایجاد تقاضای القایی در سطح جامعه از سوی برخی شرکت های دارویی و افراد منفعت طلب رخ می دهد که باید با سیاستگذاری درست کنترل و مدیریت شود. درغیر اینصورت ممکن است نیازمندان واقعی نتوانند نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند. وی با بیان اینکه نگرانی از همزمانی کرونا و آنفلوانزا در حدی نیست که جامعه را وحشت زده کنیم، اظهار کرد: تبعات ناشی از این وحشت زدگی بسیار بیشتر از خود بیماری است، علاوه بر این، دو ویروس کرونا و انفلوانزا به لحاظ ماهیتی خیلی هم افزایی ندارند و از طرفی تزریق واکسن برای افراد در معرض خطر بسیاری از تبعات ناشی از این همزمانی را کاهش می دهد. دکتر سوری در خاتمه با تاکید بر اینکه در شرایط اپیدمی رسانه ها باید بسیارهوشیارانه تر عمل کنند، اظهار کرد: باید به گونه ای عمل شود که نه جامعه دچار التهاب اضافه شود و نه تحت تاثیر فضاهای تبلیغاتی قرار بگیرند، باید با برخورد کاملاً منطقی و متوازن، کاملا معقولانه برخورد شود. این استاد دانشگاه به رسانه ها و به خصوص رسانه ملی توصیه کرد که برای تهیه برنامه های علمی و دعوت از مهمانان از چند مشاور متخصص برای کنترل و نظارت جدی بر محتوای برنامه ها استفاده کنند. چراکه در غیراینصورت جامعه دچار گمراهی می شود و زمانی که گمراهی رخ دهد، تبعات آن درمتن جامعه جبران ناپذیر است.