چرا نباید در اپیدمی‌ها سفر کنیم؟

سلامت نیوز:یک اپیدمیولوژیست با تاکید بر نقش و تاثیرگذاری مستقیم سفر رفتن در گسترش اپیدمی و افزایش آمار ابتلا، ضمن تشریح علل این موضوع، گفت: تأکید ما محدودیت سفر تا زمان مهار اپیدمی است، چراکه هم اکنون اپیدمی از مهار خارج شده؛ اپیدمی کووید 19 مانند اسب چموش سرکشی شده که هیچ کس نتوانسته افسار آن را به دست بگیرد. به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنادکتر حمید سوری با بیان اینکه سفر رفتن تأثیر مستقیمی در شعله ور شدن اپیدمی دارد، اظهار کرد: بر اساس قوانین اپیدمیولوژی، موارد جدید بیماری و گسترش اپیدمی تابع میزان و کیفیت مواجهه با آلودگی ویروس است، به عبارت دیگر هرچقدر مواجهه بیشتر باشد، اپیدمی بیشتر گسترش می یابد، حال این مواجهه در سفر باشد یا در اجتماعات و یا به دلیل عدم رعایت قوانین پیشگیرانه مانند عدم پوشش ماسک. دلایل تأثیرگذاری سفر بر شیوع و گسترش بیماری در اپیدمی ها وی ضمن تشریح دلایل تأثیرگذاری سفر بر شیوع و گسترش بیماری در اپیدمی ها، عنوان کرد: سفر الگوی زندگی معمول افراد را تغییر می دهد، خستگی، تغییر الگوی خورد و خوراک و خواب و درکل تغییر ریتم زندگی، می تواند زمینه را برای کاهش سطح ایمنی بدن و افزایش استعداد ابتلا به بیماری فراهم کند. وی با بیان اینکه از طرف دیگر جابجایی افراد به مناطق و نقاط مختلف در سفر، الگوهای اپیدمیولوژی بیماری و اپیدمی را جابجا می کند، توضیح داد: به طور طبیعی و ذاتی زمانی که یک بیماری در جامعه ای شایع می شود، پس از مدتی یک تطابق و سازگاری ضمنی بین افراد آن جامعه با عامل بیماری زا ایجاد می شود، این تطابق به مرور زمان بیشتر و بیشتر شده و حتی اگر مداخله ای صورت نگیرد بالاخره بعد از مدتی اپیدمی در جامعه خاموش می شود؛ همان گونه که در قرون گذشته و بدون وجود ابزارهای کنترلی، اپیدمی ها نتوانستند بشر را از روی کره زمین حذف کنند. دکتر سوری با بیان اینکه سفر این الگوها را به هم می ریزد، عنوان کرد: سفر این الگوهای اپیدمی را هم برای خود مسافر و هم اهالی شهر مقصد تغییر می دهد، در صورتی که مهار و کنترل اپیدمی به رعایت این الگوهای اپیدمیولوژی به شکل کاملا منطقی بستگی دارد. وی ادامه داد: این مسئله حتی در مورد کسانی که مستقیم از منزل خود در یک شهر به یک نقطه ثابت در شهر دیگری سفر می کنند نیز صدق می کند، چراکه ویروس کووید 19 از طریق تنفس منتقل می شود و راه انتقال آن مانند برخی ویروس ها از طریق آب یا مواد غذایی نیست که بتوان با حذف آن ماده غذایی از انتقال بیماری پیشگیری کرد؛ لذا ایجاد این بیگانگی در الگوی اپیدمی می تواند به افزایش احتمال بروز بیماری در خود فرد و تغییر الگوی اپیدمی در آن محیط منجر شود، گویی با یک بیماری و الگوی جدید مواجه می شوند. این متخصص اپیدمیولوژی با تأکید بر ضرورت محدودیت سفر در دوران اپیدمی کرونا، اظهار کرد: به همین دلیل تأکید ما محدودیت سفر تا زمان مهار اپیدمی است، چراکه هم اکنون اپیدمی از مهار خارج شده؛ اپیدمی کووید مانند اسب چموش سرکشی شده که هیچ کس نتوانسته افسار آن را به دست بگیرد. منحنی اپیدمی در پیک سوم نسبت به پیک های گذشته بالاتر است دکتر سوری با بیان اینکه ما هنوز در موج اول کرونا و پیک سوم آن قرار داریم، تصریح کرد: منحنی اپیدمی در پیک سوم نسبت به پیک های گذشته بالاتر است، چراکه گسترش اپیدمی و موارد ابتلا در پیک های اپیدمی تابع مواجهه بوده و میزان آن با شاخص مولد پایه اندازه گیری می شود (یعنی متوسط افرادی که در مواجهه با یک فرد آلوده مبتلا می شوند). البته میزان مولد در جوامع مختلف متفاوت است ولی در شهرها و مناطق قرمز معمولاً بالای 1.2 بوده و هرچه میزان آن از یک بالاتر باشد، قابلیت گسترش و سرایت بیماری بیشتر می شود. این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به افزایش قابلیت بیماری زایی یعنی ویژگی سرایت ویروس کووید 19 در پیک جدید اپیدمی، عنوان کرد: با این حال هنوز هیچ مستندی در خصوص افزایش شدت بیماری زایی ویروس منتشرنشده، شدت بیماری زایی به این معناست که مبتلایان نسبت به گذشته شدیدتر بیمار می شوند که این اتفاق نیفتاده است. وخیم شدن شرایط شیوع بیماری در کشور دکتر سوری با هشدار نسبت به وخیم شدن شرایط شیوع بیماری در کشور، گفت: اگر اقدامی جدی و اساسی صورت نگیرد، نظام های اجتماعی و اقتصادی نیز بر هم می ریزد، به عبارت دیگر در این مرحله و شدت از اپیدمی تنها بحث جان آدم ها در میان نیست که البته اهمیت آن بسیار بالاست، بلکه در این مرحله تبعات اپیدمی تمامی ابعاد جامعه را درگیر می کند. وی با بیان اینکه کرونا یک اپیدمی تهدیدکننده بوده که تنها اثرات جسمی نداشته و نهادهای جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد، اظهار کرد: جامعه به واسطه ظرفیت های موجود تا حدی در مقابل این فشارها تاب آوری دارد، اما این تاب آوری مانند یک سد تا یک حد مشخصی می تواند در مقابل این فشارها مقاومت کند و طبیعتاً هرچه اپیدمی بار بیشتری تحمیل کند، شکنندگی جامعه بیشتر می شود. بهبود شرایط موجود نیازمند یک رویکرد حاکمیتی اساسی است دکتر سوری با تأکید بر اینکه بهبود شرایط موجود نیازمند یک رویکرد حاکمیتی اساسی است، ادامه داد: باید برای کنترل اپیدمی به صورت جدی برنامه ریزی شود. طبیعتاً در این شرایط تمام سازمان ها باید مقابله با اپیدمی را به عنوان یک اصل اساسی و اولویت در برنامه های خود قرار دهند. این اپیدمیولوژیست مطرح کرد: در این شرایط کنشگران مدیریتی جامعه یعنی سیاست گذاران و برنامه ریزان بخشی از کنشگران کنترل اپیدمی را تشکیل می دهند ولی بخش مهم بعدی بازیگران و کنشگران، مردم هستند. نقش تاثیرگذار مردم در مهار اپیدمی دکتر سوری با بیان اینکه مردم باید در مقابله با تهدید بسیار جدی اپیدمی آمادگی خود را ارتقا داده و با حس مسئولیت پذیری بالا به افزایش تاب آوری جامعه کمک کنند، عنوان کرد: این آمادگی از دو بعد اهمیت دارد، در وهله اول باید با به کارگیری تمهیدات حفاظتی و رعایت پروتکل ها، بار ناشی از اپیدمی را بکاهیم و از طرف دیگر رویکرد اجتماعی خود را به عنوان یک عنصر اجتماعی و یک رفتار اجتماعی مناسب تقویت کرده و از انجام رفتارهای غیراجتماعی پرهیز کنیم. به عنوان نمونه احتکار و یا در مقابل مصرف بی رویه در این شرایط یک رفتار ضداجتماعی و نگران کننده است، یا مثلاً در این روزها که تزریق واکسن آنفلوانزا برای گروه های پرخطر و در معرض خطر ضروری است، باوجود محدودیت این واکسن در کشور، خودخواهانه با هر اقدام و رابطه ای این واکسن را برای خودمان تهیه کنیم، درحالی که نیازی به تزریق این واکسن نداریم. اجرای دورکاری باید با برنامه ریزی و حساب شده باشد این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به تأثیر و نقش مثبت دورکاری برنامه ریزی شده و مدون در کنترل اپیدمی، خاطرنشان کرد: دورکاری برنامه ریزی شده یعنی اجرای این طرح به صورت مدون و حساب شده؛ به عنوان نمونه اجرای دورکاری به صورت ۱۰۰ درصدی و در دراز مدت در هیچ جامعه ای امکان پذیر نیست، چراکه جامعه باید نسبت به نیازهای اساسی پاسخگو باشد. وی با تأکید بر اینکه برای اجرای مؤثر هر یک از مداخلات از جمله محدودیت سفر، دورکاری و غیره باید کمیته های کاری و تخصصی جهت بررسی علمی مزایا و محدودیت های هرکدام از این مداخلات تشکیل شود، گفت: به عنوان نمونه دورکاری برای کاهش تهدیدهای ناشی از اپیدمی، باید استثنائاتی داشته باشد، یعنی مشخص شود که حضور چه بخشی از کارمندان و کارکنان الزامی بوده و یا حضور چه افرادی در محیط کار اجباری نیست، در همین راستا شیفت بندی کردن حضور کارمندان در محیط کار و همچنین تدارک وسایل حمل ونقل و تردد ایمن برای کارکنان می تواند در اجرای موفق طرح دورکاری مؤثر باشد. در اپیدمی های پیش رونده استمرار سیاست ها اهمیت زیادی دارد دکتر سوری دورکاری غیر برنامه ریزی شده را منجر به کاهش راندمان کاری دانست و گفت: هیچ جامعه ای نمی تواند در درازمدت تاوان دورکاری را پرداخت کند، بنابراین باید پیش از اجرا بستر مناسب آن فراهم شود. این استاد دانشگاه در خاتمه با تأکید بر اینکه اگر برنامه ریزی نداشته باشیم سیاست ها و مداخلات ما نیز گذرا و بدون دوام خواهد بود، گفت: در اپیدمی های پیش رونده استمرار سیاست ها اهمیت زیادی دارد، درحالی که اگر برنامه ریزی درستی نداشته باشیم تمام مداخلات و سیاست ها بدون هیچ نتیجه و حتی با تبعات جانبی متعدد، متوقف خواهد شد.