هشدارِ تشدید بیماری‌های قلبی در دوران کرونا

سلامت نیوز:یک متخصص قلب و عروق با بیان اینکه بیماری های قلبی و عروقی به عنوان یکی از مهمترین علل مرگ و میر در جوامع شناخته می شوند، ضمن تشریح علل بروز بیماری های قلبی عروقی و راه های پیشگیری آن، نسبت به تشدید این بیماری ها در دوران شیوع کرونا به دلیل تاخیر در مراجعه به پزشک هشدار داد. به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،دکتر مهدی پیشگاهی - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی - همزمان با روز جهانی قلب در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به تاثیر تغییر سبک زندگی افراد بر میزان مرگ و میر و بروز بیماری ها، اظهار کرد: در گذشته مهمترین علل مرگ و میر افراد مسائل بهداشتی، بیماری های عفونی، تروما و جنگ بود که با گذشت زمان و تغییر رویه و سبک زندگی، بهبود مسائل بهداشتی، افزایش امید به زندگی و در نهایت تغییر چهره بیماری ها، در حال حاضر بیماری های غیرواگیر در رأس مشکلات قرار گرفته و بیماری های قلبی و عروقی به عنوان مهمترین علت مرگ و میر در جوامع شناخته می شوند. فاکتورهای مستعد کننده بیماری های قلبی عروقی این عضو هیات علمی دانشگاه به فاکتورهای مستعد کننده مستقیم و غیرمستقیم بیماری های قلبی عروقی اشاره کرد و گفت: افزایش وزن، کاهش تحرک، افزایش بروز و شیوع دیابت، افزایش بروز و شیوع فشار خون، افزایش استرس در زندگی افراد، وضعیت نامناسب تغذیه، آلودگی هوا و میزان ریزگردها در محیط و مصرف سیگار و قلیان، برخی از عوامل پرخطر و تاثیرگذار در بروز بیماری های قلبی عروقی است. وی با بیان اینکه در افراد بالای ۶۵ سال از هر سه نفر یک نفر به فشار خون مبتلاست، عنوان کرد: میزان بروز دیابت در این افراد نیز بین ۱۰ تا ۲۰ درصد بوده که آمار بالایی است. پیشگاهی در ادامه به تبعات ناشی از بروز بیماری های قلبی عروقی، هزینه های اقتصادی و مشکلات روحی روانی ناشی از آن اشاره کرد و گفت: بر اساس آخرین آمار۳۵ تا ۴۵ درصد مرگ و میرها در ایران به دنبال بروز مشکلات و بیماری های قلبی عروقی است، بعد از آن بدخیمی ها و سرطان در رتبه بعدی قرار دارند. وی میانگین جهانی در این رابطه را ۳۰ درصد عنوان کرد و ادامه داد: در کشورهای مختلف علت مرگ و میرها بین ۲۵ تا ۵۰ درصد به مشکلات قلبی عروقی مربوط است. کاهش سن ابتلا به بیماری های قلبی عروقی پیشگاهی با اشاره به کاهش سن ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و بروز بالای آن در جوانان، خاطر نشان کرد: براساس آمار ۳۵ تا ۴۰ درصد مرگ ومیرهای ناشی از سکته و حملات قلبی به افراد زیر ۶۵ سال اختصاص دارد که مهمترین علت آن تغییر سبک زندگی، شیوع چاقی و افزایش سطح استرس است. افزایش بروز بیماری های قلبی عروقی در زنان وی با اشاره به افزایش بروز بیماری های قلبی عروقی در زنان، اظهار کرد: میزان مرگ بر اثر بیماری ها و حملات قلبی در خانم ها بیش از پنج برابر میزان مرگ ناشی از سرطان پستان به عنوان شایع ترین سرطان در خانم هاست. بیماری های قلبی عروقی از قابل پیشگیری ترین بیماری ها این متخصص در عین حال بیماری های قلبی عروقی را یکی از قابل پیشگیری ترین بیماری ها دانست و عنوان کرد: اگرچه ژنتیک نقش مهمی در بروز بیماری های قلبی عروقی دارد، اما علت اصلی بروز و تشدید این بیماری ریسک فاکتورهایی است که البته قابل پیشگیری هستند. به عنوان نمونه استعمال دخانیات با بروز مشکلات قلبی عروقی ارتباط مستقیمی دارد که طبیعتا با فرهنگ سازی و آموزش صحیح قابل پیشگیری است. وی مهمترین علت مرگ و میر در افراد دیابتی را بیماری های قلبی عروقی و سکته های قلبی و مغزی عنوان کرد و گفت: لذا با کنترل دیابت می توان عوارض ماکرو وسکولار بیماران دیابتی را کاهش داد. اهمیت تشخیص به موقع فشار خون و تاثیر آن در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی این متخصص قلب با تاکید بر اهمیت تشخیص به موقع فشار خون و تاثیر آن در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی عروقی، تصریح کرد: از هر ۳ یا ۴ بیمار مبتلا به فشار خون تنها یک نفر شناسایی می شود و از هر ۳ تا ۵ بیمار فشار خونی در صورت درمان فقط فشار خون یک یا دو نفر کنترل می شود. عملا از هر ۱۰ بیمار مبتلا به فشار خون یک یا دو نفر شناسایی شده و درمان مناسب را دریافت می کنند. نقش تاثیرگذار آموزش و فرهنگ سازی در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر نقش تاثیرگذار آموزش و فرهنگ سازی در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی عروقی به عنوان شایع ترین، مهمترین و قابل پیشگیری ترین علت مرگ ومیر در سطح دنیا، توضیح داد: آموزش و ارتقای آگاهی و سطح سواد جامعه در خصوص عوامل خطر بروز بیماری های قلبی عروقی از طریق تولید کلیپ های آموزشی، نصب بیلبوردها و تولید محتوای آموزشی در رسانه های مختلف و انتشار آن در سطح جامعه و به خصوص از سنین پایین بسیار تاثیرگذار بوده و می تواند به کاهش میزان ابتلا و شیوع این بیماری منجر شود. وی افزود: در این میان فرهنگ سازی در راستای اصلاح سبک تغذیه سالم و نظارت بیشتر در جهت جلوگیری از تبلیغات مواد غذایی ناسالم در سطح جامعه، علاوه بر کمک به اصلاح سبک تغذیه ای افراد به کاهش بروز بیماری های قلبی عروقی کمک می کند. زمان طلایی در درمان بیماری های قلبی پیشگاهی با اشاره به اهمیت زمان طلایی در درمان بیماران قلبی عروقی گفت: بیماری های قلب همان گونه که قابل پیشگیری هستند، در صورت شناسایی به موقع قابل درمان هم هستند، به عبارت دیگر کسب بهترین نتیجه از درمان به زمان بندی مناسب و مراجعه به موقع برای درمان بستگی دارد. وی در این رابطه توضیح داد: معمولا بعد از گذشت ۲۰ دقیقه از آغاز سکته قلبی و به دنبال آن بسته شدن رگ ها، سلول های قلبی دچار آسیب غیرقابل بازگشت می شوند، لذا اگر بعد از یک یا دو ساعت رگ باز شود، درصدی از سلول های قلب به صورت غیر قابل برگشت آسیب می بیند و اگر فرد زنده بماند ممکن است دچار نارسایی قلبی شده و سال های بعد دچار تنگی نفس، بستری های مکرر و آریتمی های کشنده شود. بنابراین مراجعه هرچه سریع تر بیماران به بیمارستان و دریافت درمان مناسب به کاهش عوارض بیماری و به عبارتی بهره مندی از زمان طلایی برای درمان منجر می شود. این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به ایجاد تسهیلاتی که برای ارائه بهتر خدمات به افرادی که به بیماری های قلبی و مغزی مبتلا هستند، اظهار کرد: امکان ارائه خدمات برای درمان افراد دچار سکته های قلبی و مغزی در ۲۴ ساعت روز و هفت روز هفته به صورت کامل وجود دارد و روال به این صورت است افرادی که دچار مشکلات قلبی و مغزی در هر ساعتی از شبانه روز می شوند با اورژانس تماس می گیرند و پرسنل اورژانس پس از تشخیص مشکل سکته قلبی یا مغزی با مراکزی که امکان ارائه خدمت سکته قلبی (کد ۲۴۷) یا امکان ارائه خدمات سکته مغزی (کد ۷۲۴) را دارند هماهنگ می کنند و بیمار را در اولین فرصت برای ارائه بهترین خدمات درمانی ارجاع می دهند. وی با تاکید بر افزایش احتمال درمان و نجات جان افراد درصورت دریافت درمان به موقع و در ساعات اولیه بروز سکته، عنوان کرد: ارتقای آگاهی افراد در خصوص شناخت علائم بیماری و فرهنگ سازی در سطح کشور از طریق شبکه های استانی و ملی و همچنین اطلاع رسانی در خصوص وجود این امکانات درمانی به شناسایی سریع تر بیماران و دریافت اقدام درمانی مناسب در ساعات اولیه بروز سکته کمک زیادی می کند. کرونا و تشدید مشکلات بیماران قلبی و عروقی پیشگاهی در بخش دیگر این گفت وگو با بیان اینکه شیوع ویروس کووید ۱۹ برای بیماران قلبی عروقی مسئله ساز شده است، گفت: این ویروس با چند مکانیسم سلول های مختلف بدن بیمار را درگیر می کند که یکی از دلایل آن گیرنده های این ویروس در سطوح مختلف بدن است. یکی از مهمترین رسپتورهای این ویروس در ریه است؛ لذا ویروس از طریق سیستم تنفسی وارد بدن شده و مستقیما بر سیستم تنفسی افراد تاثیرگذار است. وی با بیان اینکه گیرنده های ویروس کووید ۱۹ در سیستم قلبی عروقی نیز وجود دارد، عنوان کرد: از این طریق می تواند مستقیما وارد سلولهای قلبی شده و به این ارگان صدمه وارد کند. البته در موارد شدید بیماری، طوفان التهابی ایجاد شده که در این صورت عوارض قلبی عروقی بیماری بیشتر می شود. عوارض قلبی یکی از علل اصلی مرگ و میر در بیماران کرونایی پیشگاهی یکی از علل اصلی مرگ و میر در بیماران کرونایی را عوارض قلبی عروقی و عوارض وسکولار عنوان کرد و گفت: طیف های مختلفی از مشکلات قلبی عروقی از جمله سکته های قلبی، میوکاردیت و اختلال عملکرد عضله قلب، بروز آریتمی به دنبال درگیری قلبی ناشی از عوارض مصرف برخی از داروهای کووید، نارسایی های قلب و آمبولی ریه که بسیار شایع و خطرناک است گاها در این شرایط بروز می یابد. این متخصص با بیان اینکه به جز دغدغه درگیری قلبی، اورلپ علائم بیماری های عفونی، تنفسی و مشکلات قلبی عروقی باعث بروز مشکلات دیگری در زمان شیوع کرونا می شود، گفت: به عنوان نمونه خیلی اوقات نارسایی قلبی با درد قفسه همراه نبوده و با احساس تنگی نفس و یا تپش قلب همراه است، لذا در دوران شیوع کرونا و به علت تمرکز اکثر پزشکان و مراکز درمانی بر روی این بیماری، بیشتر به علایم و درگیری های تنفسی توجه شده و گاها مشکلات قلبی نادیده گرفته شده و تشخیص داده نمی شود. هشدار نسبت به مراجعه دیرهنگام بیماران قلبی به مراکز درمانی به خاطر ترس از کرونا وی ادامه داد: حتی ممکن است افراد علائم قلبی عروقی را مشاهده کنند ولی آن را عفونت یا مشکل دیگری قلمداد کرده و در زمان مناسب به مراکز مراجعه نکنند. یا حتی ممکن است شخص دچار درد قفسه سینه باشد ولی از ترس کرونا دیر مراجعه کرده و زمان طلایی درمان را از دست بدهد. این عضو هیات علمی دانشگاه در ادامه با اشاره به مزمن بودن بیماری های قلبی عروقی توضیح داد: لازمه درمان مشکلات مزمن مراجعات مکرر، ویزیت های مکرر، آزمایشات خونی، اکو و نوار قلب است که در زمان شیوع کرونا، افرادی که طیف های سکته های قلبی قبلی، آنژیو پلاستی قلبی و نارسایی مزمن دارند به علت مراجعه دیرهنگام دچار مشکلات بیشتری شوند. وی با بیان اینکه برخی گزارشات در ایران و برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی نشان داده که در ماه های ابتدای شیوع کرونا نسبت به ماه های دیگر آمار سکته کاهش پیدا کرده، اظهار کرد: یکی از دلایل این مساله این بود که افراد با وجود بروز سکته از ترس کرونا به مراکز درمانی مراجعه نمی کردند و یا طی ماه های گذشته آمار ایست قلبی ناگهانی در برخی کشورها تا دو برابر گزارش شد که البته با اطلاع رسانی و آموزش این مراجعات بیشتر شده و مشکلات نیز کاهش پیدا کرده است. این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه بیماران دارای مشکلات قلبی عروقی و فشارخون لازم است داروهایشان را طبق تجویز پزشک مصرف کنند، گفت: در ابتدای شیوع کرونا فرضیه هایی مبنی بر اثرات برخی داروها از جمله کاپتوپریل بر تشدید علائم کرونا مطرح و منجر به توقف مصرف آن توسط برخی بیماران شد که خوشبختانه با اطلاع رسانی و اصلاح گایدلاین های جهانی این مشکل نیز برطرف شد. پیشگاهی در خاتمه با تاکید مجدد بر اهمیت پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی، اظهار کرد: شناساندن عوامل خطر، کنترل عوامل خطر، شناساندن علائم خطر، آماده کردن و فرهنگ سازی جهت مراجعه زودرس، در اختیار قرار دادن امکانات برای همگان، پیشگیری های ثانویه و پیگیری مناسب افراد جهت پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی بسیار مهم است، لذا در دوران شیوع کرونا باید از فراموشی این موارد به طور جدی جلوگیری شود.