مطمئن نیستیم کرونا حتما واکسن خواهد داشت/به دلیل تحریم ها اجازه نداند حتی یک دستگاهPCR وارد کشور شود

سلامت نیوز:رییس انستیتوپاستور ایران با بیان اینکه: اصلا مطمئن نیستیم که بیماری کووید ۱۹ حتما واکسن خواهد داشت. از اعمال تحریم های غیرانسانی علیه ایران انتقاد کرد و گفت: تا به امروز به دلیل تحریم ها حتی اجازه ندادند دستگاه PCR وارد کشور شود که بسیار غیرانسانی است. فکر نمی کردم در این شرایط، تحریم را با این جدیت اعمال کنند. به گزارش سلامت نیوز، دکتر علیرضا بیگلری در نشست خبری با خبرنگاران از طریق ویدئوکنفرانس گفت: اصلا مطمئن نیستیم که بیماری کووید ۱۹ حتما واکسن خواهد داشت، زیرا کسانی که به این بیماری مبتلا می شوند، احتمال ابتلای مجدد به این ویروس را هم دارند و در نتیجه بهترین راه رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از ماسک و فاصله گذاری است. در حال حاضر اضطرار جهانی وجود دارد و بیش از ۲۰۰ گروه در جهان مشغول مطالعه برای ساخت واکسن هستند. بعد از ساخت واکسن و انجام کار آزمایشگاهی باید از دو نظر روی انسان ها با عنوان کارآزمایی بالینی یا مرحله مطالعه انسانی انجام شود. در مرحله اول واکسن روی تعداد اندکی تست می شود تا بی خطر بودن آن ثابت شود. در مرحله دوم تعداد بیشتری آزمایش می شود و واکسن روی ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر تست خواهد شد تا کارایی واکسن مورد مطالعه قرار بگیرد. پس از این مرحله وارد مرحله سوم می شود که تعداد داوطلبان به ده ها هزار نفر می رسد. در این مرحله به طور مثال ممکن است واکسن روی ۳۰ هزار نفر تست شود. اگر در این مرحله هم بی خطر بودن واکسن ثابت شود، می توان واکسن را وارد جامعه کرد. در نتیجه گروه های مختلفی که در جهان مشغول ساخت واکسن هستند پیش بینی می شود که حداکثر در یک تا دو سال آینده بتوانند واکسن تهیه کنند. وی در ادامه گفت: در ایران نیز تعداد زیادی از گروه های علمی مشغول فعالیت برای ساخت واکسن هستند و پیش بینی می شود یکی از راه های مختلفی که در جهان برای ساخت واکسن پیموده می شود به نتیجه برسد و واکسن ایرانی هم تولید شود. در ایران یک یا دو شرکت نسبت به بقیه بهتر پیش رفته اند و در حال انجام مطالعات حیوانی هستند و پس از آن می توانند وارد مرحله انسانی شوند. نکته مهم این است که حتی اگر همه شرکت های جهان هم وارد تولید شوند، نمی توانیم در یک یا دو سال اول همه ۸ میلیارد جمعیت جهان را تحت پوشش قرار بدهیم و در نتیجه نیاز است داخل کشور هم وارد تولید شویم. نکته مهم این است که مردم بدانند اولا مطمئن نیستیم واکسن موثر تا چه زمانی ساخته می شود. حداقل تا دو سال آینده مهم ترین نکته رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از ماسک و فاصله گذاری است. در کشورهایی که نظم اجتماعی رعایت می شود، در زمینه مبارزه با کووید ۱۹ موفق تر بوده اند. وی گفت: وقتی با بحران کووید ۱۹مواجه شدیم، اولین کاری که انجام دادیم این بود که گفتیم همه نمونه ها از سراسر کشور به انستیتو پاستور بیاید. این تصمیم با تکیه بر دانش فنی موجود و همت دانشمندان جوان کشور انجام شد. در اسفند ماه کشور را به طور کامل از لحاظ تست پوشش دادیم و آموزش کارکنان هم انجام شد. سوم اسفند ماه فراخوانی برای کیت های تولید داخل اعلام کردیم که ۵۳ شرکت در آن شرکت کرده و بررسی شدند. تعداد کمی از شرکت ها شرایط تولید کیت را داشتند و در اواخر اسفند کیت مولکولی برای دو شرکت در شرایط اضطرار صادر شد. وی در ادامه گفت: ما بحران تامین کیت را از خارج از کشور داشتیم و اضطراب زیادی داشتیم که در اوج تحریم ها باید کیت به دست ما می رسید. خوشبختانه طی فروردین ماه این شرکت ها کار تولید گسترده کیت را شروع کردند و درصد قابل توجهی از کیت ها در شبکه های آزمایشگاهی دولتی که بیش از ۱۵۰ آزمایشگاه در سراسر استان ها هستند با هدایت انستیتوپاستور در کشور مشغول هستند و درصد قابل توجهی از کیت ها توسط تولیدات داخلی تامین می شود و آزمایشگاه های خصوصی بیش از ۶۰ درصد کیت مصرفی شان را از کیت ایرانی استفاده می کنند برنامه ریزی ها درجهتی است که بتوانیم ارتقای تعداد کیت های مولکولی تولیدی را داشته باشیم. وی افزود: برای تولید کیت الایزا هم خوشبختانه حداقل سه شرکت مورد تایید قرار گرفتند و در مقایسه با کیت های خارجی چیزی کم ندارند به همین دلیل نیازی به واردات کیت الایزا به کشور نداریم با توجه به اینکه کیت الایزا فقط کاربرد در سرواپیدمیولوژی دارد به هیچ وجه نباید برای تشیخص بالینی یک بیمار مبتلا به کرونا به کار رود. وی درباره واکسن ایرانی کرونا گفت: دانش فنی برای تولید واکسن کرونا در کشور وجود دارد ولی تحریم ها کار را خیلی سخت می کند اگر این کار در یک کشور اروپایی انجام می شود تامین ماده اولیه مورد نیاز آنها ۴۸ ساعت طول می کشد ولی برای ما مدت زمان بیشتری طول می کشد و دسترسی مان به دستگاه ها و تجهیزات به سادگی نیست امیدواریم واکسن کرونا تولید شود ولی منوط به این است که آیا واکسنی برای این بیماری وجود دارد اگر عمر ایمنی زایی واکسن دو ماه باشد ارزشی ندارد چون در سال باید ۶ بار این واکسن تزریق شود. وی در پاسخ به اینکه آیا کمبودی در کیت های تشخیص کرونا در کشوری داریم و در حال حاضر قابلت تولید روزانه چقدر کیت را داریم و چقدر کیت از طریق واردات تامین می شود، گفت: روزی که ما شروع کردیم تعداد تست هایی که می توانستیم انجام دهیم در حدود صد تا دویست تست بود ولی در پایان اسفند این رقم به ۹هزار تست در روز رسیده بود و تست ها را در اختیار بیمارستان ها قرار داده بودیم بعد که غربالگری شروع شد و به صورت پایلوت از استان زنجان شروع به غربالگری کردیم از نیمه فروردین دیدیم که غربالگری هدفمند به ما کمک می کند به طوری که ۲۵ درصد افراد مثبت و خانواده هایشان ۲۷ درصدشان مثبت می شدند جلوتر که رفتیم در فروردین و اردیبهشت ماه به ۳۵ هزار تست در روز رسیدیم و الان می توانیم ۷۰ هزار تست یا بیشتر را انجام دهیم. وی خاطرنشان کرد: ما استراتژی مان را عوض کردیم و به خانواده هایی که بیمار کرونا مثبت داشتند توصیه کردیم که داخل خانه قرنطینه را برای ۱۴ روز حفظ کنند و تنها وقتی علامت دار شدند تست دهند. باید مراقب باشیم چه مقدار هزینه می کنیم و در مقابل چه نتیجه ای می گیریم ما تست را انجام می دهیم که افراد را ایزوله کنیم. در حال حاضر تست هایی که می توانیم در کشور انجام دهیم ۳۰ یا ۴۰ هزار تست در روز است و براحتی می توانیم این عدد را به دو برابر برسانیم. وی افزود: اینکه چه مقدار از کیت های تشخیص کرونا وارداتی است به طور متوسط ۳۰ درصد تست ها وارداتی هستند که برخی اقلام اهدایی هستند که از سوی برخی کشورهای مختلف اهدا می شوند و برخی کیت ها را سازمان بهداشت جهانی اهدا کرده است ولی با توجه به اینکه به فصل پاییز نزدیک می شویم و احتمال شیوع همزمان انفلوانزا و کووید ۱۹ را داریم سیاستگذاری های ما بر این است که بر روی تست هایی که همزمان این دو بیماری را تشخیص دهند کار کنیم. وی گفت: الان هر بیماری که با تب و علایم کرونا مراجعه می کند می گوییم کووید۱۹ است تا اینکه خلاف آن ثابت شود و تست کووید را از وی می گیریم اما فرض کنید رسیدیم به فصل پاییز که بیماری های حاد تنفسی از جمله آنفلوانزا بیشتر است که تظاهرات آن بسیار شبیه کووید است و واقعا تشخیص این دو بیماری از هم سخت است پزشک باید بتواند این دو بیماری را از هم تشخیص بدهد تا بداند چه روش درمانی را برای بیمار در پیش بگیرد. وی تاکید کرد: تا به امروز به دلیل تحریم ها حتی اجازه ندادند دستگاه PCR وارد کشور شود که بسیار غیرانسانی است. فکر نمی کردم در این شرایط، تحریم را با این جدیت اعمال کنند. نکته ای که وجد دارد ظرفیت ازمایشگاه های خود را می دانیم نمی توانیم همزمان هم ۳۵ تا ۴۰ هزا تست کووید ۱۹ و هم ۳۵ هزار تا ۴۰ هزار تست انفلوانزا را داشته باشیم و وضعیتمان سخت تر خواهد بود لذا باید آگاهانه تر پیش رویم به همین دلیل ما در سطح کشور و در انستیتو پاستور سعی کردیم طراحی های متفاوتی انجام دهیم. طراحی های پرایمرها انجام شده است و همزمان به چند گروه دیگر در دانشگاه های کشور ماموریت دادیم که به طرف ساخت کیت های ترکیبی بروند با کشورهای خارجی هم رایزنی داشتیم که اگر کیت ترکیبی تشخیص کرونا و آنفلوانزا را تولید می کنند ما هم سهمی داشته باشیم.هیچ انتخاب و امکانی را نباید رد کرد باید همه انتخاب ها را در دست داشته باشیم . با توجه به اینکه بسیاری از کیت های مولکولی و سرولوژی کوید بررسی شده ایا طی ماه های گذشته کیتی داشتیم که توسط انستیتو مورد بررسی قرار گیرد تعداد موارد مثبت بیماری هاری در کشور در سال ۹۸ و کدام استان ها بیشترین موارد مثبت را داشهت اند وی درباره کیفیت کیت های خارجی گفت: در مورد تایید کیت های خارجی ما از اول بررسی این بیماری را از دی ماه سال گذشته در انستیتوپاستور شروع کرده بودیم و دو ماه در امر بررسی جلو بودیم و پروتکل خاصی نوشته بودیم و به دنبال این بودیم که به همه این چارچوب را بقبولانیم که با این پروتکل باید کار کنند. به سفیر یک کشوری که ۲۰ سال کیت تولید می کند گفتیم درست است که ۲۰ نوع کیت تشخیصی تولید می کنید اما از نوع برندی که می خواهیم را اهدا کنید.کیت برلین که سازمان بهداشت جهانی آن را توصیه می کند ما کیت ها را با این می سنجیم تعداد کیت های رد شده بیشتر از تعداد قبول شده ها بود. کیت علاوه بر کارایی باید با پروتکل ما همخوانی داشته باشد. وی درباره کنترل هاری در کشور گفت: یکی از کشورهایی که توانسته هاری را به خوبی کنترل کند کشور ما است. امروزه در دنیا ۷۰ هزار مرگ هاری درانسان داریم ولی در کشور ما تعداد مرگ های ناشی از هاری معمولا کمتر از انگشتان دو دست است. سال گذشته ۹ مورد مرگ ناشی از هاری داشتیم. انستیتوپاستور ۸۰ سال است که در دنیا پیشتاز بوده و سامانه بسیار خوبی برای پایش هاری در کشور داریم. وی درباره واکسن آنفلوانزا گفت: انستیتوپاستور هیچ نقشی در تولید و واردات واکسن آنفلوانزا ندارد و واردات آن را معاونت غذا و دارو انجام می دهد ولی خبرهای خوبی که داریم یکی از شرکت های دانش بنیان داخلی موفق به تولید واکسن آنفلوانزا شده که می تواند یک میلیون دوز را وارد بازار کند. باید باور کنیم که محدودیتی که امسال برای تهیه واکسن آنفلوانزا داریم بیشتر از سال های قبل است همانطور که ما بنا داریم به میزان بیشتری این واکسن را خریداری کنیم در کل دنیا هم چنین است و کشورها برای تهیه واکسن آنفلوانزا کار سختی در پیش دارند. وی درباره درصد خطای کیت های تشخیص کرونا گفت: کیت های pcr ۷۰ درصد کارایی دارند و اگر موردی مثبت باشد به احتمال ۷۰ درصد تست pcr می تواند آن را نشان دهد البته توجه داشته باشید عوامل مختلفی این درصد را بالا و پایین می کند. دراوایل و اواخر بیماری چون تعداد ویروس کم است احتمال منفی کاذب زیاد است همینطور نوع و نحوه نمونه گیری تاثیر بر جواب تست تاثیر می گذارد. بنابراین فاز بیماری و نوع نمونه گیری در جواب تست موثر است. خوشبختانه انستیتوپاستور به طور مداوم ازمایشگاه ها را بررسی کیفیت می کند. وی درباره کیت های قاچاق در کشور گفت: مسئله کیت های قاچاق همیشه مطرح بوده ولی چون از اول سعی کردیم کیت های ناشناخته وارد کشور نشوند، آزمایشگاه های دولتی جزو شبکه انستیتوپاستور هستند ولی آزمایشگاه های خصوصی ها توسط ازمایشگا های مرجع کنترل می شوند ولی از الان این همکاری با ازمایشگاه های مرجع شروع می شود که در بررسی های دوره ای بتوانیم نقش داشته و آزمایشگاه های خصوصی را کنترل کنیم. دکتر بیگلری خاطرنشان کرد: نمی توان رد کرد که کیت قاچاق در کشور مورد استفاده قرار نمی گیرد. ما آزمایشگاه های دولتی را به دقت مورد پایش قرار می دهیم. امروز در جلسه ای که کیفیت ها را بررسی می کردیم در یک استان دو ازمایشگاه دولتی را بررسی کردیم که مشخص شد یکی بهتر از دیگری عمل می کند و آزمایشگاه دیگر به نظارت و بازاموزی و پیگیری نیاز دارد. ۷۰ درصد آزمایشگاه های دولتی در سراسر کشور واقعا خوب عمل می کنند آن ۳۰ درصدی هم که عالی نیستند فقط تعداد اندکی کمتر از ۵ درصد نیاز به توجه جدی دارند. وی درباره ذخایر استراتژیک کیت کشور گفت: ذخایر استراتژیک همیشه در یک حد مشخص نگه داشته می شود فراموش نکنیم چون این معضل جهانی است فراهم کردن کیت و مواد اولیه برای تولیدات داخلی کار ساده ای نیست علت اینکه معاونت بهداشت استراتژی را تغییر داد کمبود کیت نبود بلکه اثربخشی بود اگر تست کنیم ولی ایزولاسیون نشود فایده ای ندارد حداقل ۱۰ دلار هزینه کیت خارجی است لذا باید عاقلانه و متناسب با امکانات کار انجام داد. وی در واکنش به اظهار نظر یکی از اعضای هیات علمی سابق انستیتوپاستور درباره نیش زنبور برای درمان کرونا گفت: در مورد نیش زنبور و سایر ادعاهای دیگر هیچکدام مورد تایید انستیتو پاستور نیست و این افراد تنها عقاید خود را مطرح می کنند و مبنای علمی بودن حرف هایشان تایید یا رد نشده و هیچکدام منعکس کننده نظرات رسمی انستیتو پاستور نیست. وی درباره میزان اعتباراتی که به شرکت های تولیدکننده واکسن کرونا در کشور داده شده، گفت: پولی که برای ساخت این واکسن در دنیا خرج می شود به خاطر شرایط اضطراری که وجود دارد خیلی قابل توجه است به عنوان مثال نزدیک به یک میلیارد دلار به شرکت مادرنای امریکا برای ساخت واکسن کرونا اعتبار داده شده است. ساخت واکسن پیچیده است و نیازمند زمان است البته درباره واکسن کرونا همه کشورها سعی می کند مراحل را کوتاه کنند. منبع اعتبارات برای ساخت واکسن کرونا، انستیتوپاستور نیست استراتژی ما این بود که پروژه های متعدد ببندیم و پروژه هایی که در همان ابتدا عدم موفقیتشان مشخص می شود منابعشان به سمت پروژه های دیگر می رود ولی کلا می توان گفت نسبت به سرمایه گذاری که روی واکسن ها می شود عاقلانه کار شده است. دکتر بیگلری افزود: معتقدم در اعتبارات پژوهشی باید منطقی عمل کرد در عین حال که می دانیم همه پروژه ها به بار نمی نشینند. در موسسات پژوهشی دنیا اعتقاد بر این است که میزان موفقیت پروژه ها بیش از دو سه درصد نیست. باید قبول کرد حتما هر پروژه ای به موفقیت نمی رسد ولی نوع پروژه و اعتباری که داده می شود هر قدرعلمی تر باشد مدیریت این پول درست تر خواهد بود این یک تمرینی برای کشور است که در شرایط اضطرار چه باید کند. رییس انستیتو پاستور درباره احتمال تاثیر واکسن ب ث ژ بر کم بودن مرگ و میر به علت کرونا در ایران گفت: انستیتوپاستور یکی از قدیمی ترین تولیدکنندگان واکسن در خاورمیانه است ۴۰۰ میلیون نفر با واکسن ب ث ژ در ایران واکسینه شده اند. عده ای عقیده داشتند اینکه ایرانی ها کرونا نمی گیرند یا دلایل مرگ و میر کمتر بر اثر کرونا به خاطر واکسیناسیون کودکان از جمله واکسن ب ث ژ بوده است.ما هم در مورد تاثیر واکسن ب ث ژ تعجب کردیم. مرگ و میر ما به نسبت ایتالیا و اسپانیا حداقل تا پایان اردیبهشت کمتر بود. مگر تعدادی که خارج از سیستم درمانی تست شده و بدون آزمایش بودند. ولی به شکل محسوسی، تعداد قابل توجهی از مرگ و میرها نسبت به انگلستان و اسپانیا و فرانسه و ایتالیا کمتر بود. در مورد علت آن تئوری های مختلفی مطرح شد که یک مورد واکسیناسیون کودکان است. شاید واکسن ب ث ژ موثر بود، اما هیچ کدام اثبات علمی نشده است. روی این تئوری ها نظر داده شده، اما اثبات نشده است. حتی استرالیا شروع به واکسیناسیون ب ث ژ کرد تا بتواند نتیجه آن را در بهبود عملکرد سیستم ایمنی ببیند. در مورد ژنوم ویروس همان ابتدا بررسی هایی کردیم و مشخص شد این ویروس با ویروس ووهان مطابقت دارد بعد از آن چندین مطالعه در حال انجام است که پیگیری می کند این ویروس چه جهش هایی دارد. جهش هایی از این ویروس در این زمان مشاهده شده است. ولی این که جهش ها چقدر در بیماری زایی تاثیر می گذارند قابل بررسی است. نکته مهم این است که علاوه بر جهش یک عامل بزرگتر در بیماری زایی نقش دارد آن هم زمینه ارثی افراد و سیستم ایمنی افراد است به طور مثال یک ویروس در یک واحد تجاری افراد را درگیر کرده ولی می بینید پاسخ افراد به این ویروس یکسان نبوده که این علتش واکنش سیستم ایمنی افراد به ویروس است. علاوه بر اینکه ژنوم ویروس بررسی می شود پاسخ ایمنی افراد هم بررسی می شود. نادانسته های ما درباره این بیماری خیلی بیشتر از دانسته های ما است. وی در پاسخ به اینکه اگر واکسنی تولید شود چه برنامه ریزی برای توزیع آن دارید، گفت: در حال حاضر سازمان بهداشت جهانی یک صندوقی را راه اندازی کرده که با ۹ شرکت تولیدکننده واکسن کرونا در دنیا قراداد بسته است و به کشورها می گوید بیایید واکسن را پیش خرید کنید ولی حدسی که می زنند حداکثر می توانند به ۲۰ درصد جمعیت واکسن بدهند.واکسن کرونا حتی اگر ساخته شود در سال اول عرضه آن، تمام جمعیت دنیا نمی توانند به واکسن دست یابند. سازمان بهداشت جهانی گروه های خاص مانند بیماران خاص ، بیماران مزمن قلبی و ریوی و کارکنان سلامت که مواجهه مستقیم بابیماران مبتلا به کرونا را در اولویت قرار می دهد. وی در پایان درباره پیش فروش واکسن کرونا گفت: آگهی هایی که در فضای مجازی درباره پیش فروش واکسن کرونا منتشر می شود کلاهبرداری است. اگر واکسن کرونا تولید شود بیاید حتما از مجاری رسمی توسط وزات بهداشت توزیع شود.