مشکلات زندگی 6 ساعته زیر یک سقف

سلامت نیوز:در شرایطی كه شیوع كووید-19 نسبت به ماه های گذشته فروكش چندانی نكرده، هفته گذشته خانواده هایی كه فرزند دانش آموز دارند با نگرانی، ترس و استرس زیادی از بابت حضور فیزیكی فرزندشان در كلاس های حضوری مدارس دست و پنجه نرم كردند. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم ،این نگرانی ها در مورد دبستانی ها كه قادر به رعایت نكات بهداشتی برای مدت طولانی نیستند، به مراتب بیشتر است. نتایج بررسی ها نیز نشان می دهد كودكان می توانند نه تنها سلامت خود بلكه جان بزرگسالان را نیز در صورت آلودگی با ویروس كرونا به صورت ناقل بدون علامت تهدید كنند. با این تفاسیر، با وجود اعلام وزیر آموزش و پرورش مبنی بر اجباری نبودن آموزش حضوری دانش آموزان، پای صحبت های احمد یاری، مدرس دانشگاه و مشاور صنایع در حوزه سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSE) نشستیم تا از شرایط ضروری برای تامین سلامت و ایمنی مدارس در صورت برگزاری كلاس های حضوری بیشتر بدانیم. شرایط بهداشت محیط در كلاس درس برای حضور دانش آموزان در دوران شیوع كووید-19 از حیث تهویه هوای محیط و تاكیدی كه بر چرخش هوا در داخل فضای بسته شده، باید چگونه باشد تا خطر آلودگی به حداقل برسد؟ در مورد كرونا واقعا هنوز اطلاعات زیادی در دسترس نیست و اطلاعاتی كه به عنوان شرایط و دستورالعمل یا توصیه عنوان می شود، عمدتا براساس پژوهش های گذشته است. نكته حائز اهمیت، نگرش مبتنی بر ریسك در این حوزه است. به عنوان مثال شنیده می شود برای حضور دانش آموزان در كلاس بهتر است ده بار در ساعت (یا هر شش دقیقه) هواس كلاس تعویض شود. تاكید می كنم تعویض هوا با هوای تازه و نه چرخش و جابه جایی هوای كلاس. در این رابطه برخی از متخصصان هر پنج دقیقه را مطرح می كنند.البته تعداد بسیار معدودی از مدارس كشور كه غالبا مدارس غیردولتی هم هستند ممكن است به لحاظ استفاده از سیستم های تهویه مشكل كمتری داشته باشند و شرایط استفاده نكردن مجدد از هوای داخل مدرسه خود را فراهم كنند. به این صورت كه سیستم تهویه را دو ساعت قبل از ورود و دو ساعت بعد از خروج دانش آموزان فعال و روشن نگه می دارند. این تازه شروع ماجراست و نگرانی ویژه از زمانی است كه با سردترشدن هوا در آبان یا اواخر مهر پنجره ها باید بسته شود و بعید می دانم امكان برقراری شرایط ذكرشده مهیا باشد. فاصله گذاری اجتماعی بر رعایت فاصله 1.5 تا دو متر افراد از یكدیگر تاكید دارد.رعایت این فاصله به ویژه در دانش آموزان دبستانی كه تقریبا ساكن ماندن آنها در یك جا و در زمان بالای یك ساعت غیرممكن است، چگونه قابل اجراست؟ در توصیه های مركز پیشگیری و كنترل بیماری های ایالات متحده برای بازگشایی مدارس فاصله حداقل 180 سانتی متری برای هر دانش آموز مطرح شده كه این خود چالش بزرگی برای مدارسی است كه با تعداد 30 تا 40 دانش آموز در هر كلاس روبه رو هستند.البته مدیران بحث گروه بندی دانش آموزان به مثلا گروه های ده یا 15 نفره یا بیشتر را مطرح می كنند كه در این صورت باید حواسمان به ضدعفونی سطوح بعد از هر بار اتمام كلاس دانش آموزان و همچنین شرایط ایمنی مرتبط با استفاده از مواد ضدعفونی كننده سطوح باشد. به یاد داشته باشیم با ورود دانش آموزان جدید به كلاس، ضدعفونی قبلی از اعتبار ساقط خواهد شد. حتی یكی از مواردی كه در محافل معتبر بین المللی بر آن تاكید می شود به اشتراك نگذاشتن و قرض ندادن و امانت نگرفتن تجهیزات و نوشت افزار از سوی دانش آموزان و اولیای مدرسه است. شرایط بهداشتی دستشویی ها و آبخوری های مدارس در اوضاع فعلی چگونه باید باشد؟ طبق دستورالعمل مراقبت و كنترل كرونا ویروس (كووید-19) در مدارس، ضدعفونی دستشویی ها و آبخوری ها، حداقل دو مرتبه در روز عنوان شده است كه به نظر باید بیشتر باشد. ولی باز هم اجرایی شدن آن از حیث عملی به نظر ساده نیست. همچنین نصب مایع دستشویی و مواد ضدعفونی كننده مجاز بسیار ضروری است. نكته حائز اهمیت برای دستشویی های مدارس كه شاید كمتر به آن توجه می شود، تهویه مناسب آن است كه در صورت عطسه یك فرد مبتلا یا ناقل، خطر ابتلا بدون تهویه هوا ممكن است تا دقایقی بعد از عطسه و حضور وی در محل باقی باشد. توصیه دستورالعمل یادشده بر استفاده از آب های بسته بندی شده است كه بیرون ظرف محتوی هم شسته و تمیز باشد. به نظرم اجرای كامل آن واقعا بعید به نظر می رسد.همچنین این دستورالعمل به استفاده و همراه داشتن لیوان های كاغذی توسط دانش آموزان و كادر مدارس تاكید دارد. آیا دانش آموزان مقطع ابتدایی كه كم سن تر هستند، به ملاحظات و مراقبت های ویژه تری نیاز ندارند؟ علی رغم تكنیك آموزش داده شده به نظرم بچه های پایه های اول تا پنجم و ششم ابتدایی واقعا به مراقبت بیشتری برای رعایت موارد یادشده در دستورالعمل ها نیاز دارند.نگرانی ما فقط به خاطر دانش آموزان نیست كه عنوان می شود كمتر از 5 درصد موارد ثبتی ابتلا به كووید-19 در جهان به كودكان و افراد زیر 18 سال تعلق دارد. این كودكان به عنوان ناقلان خاموش و بی علامت و كم علامت می توانند نقش مهمی در انتشار این ویروس و انتقال آن به سایرین از جمله افراد سالمند یا خطرپذیرتر داشته باشند. تردد دانش آموزان در مدارس با چه ملاحظاتی باید صورت بگیرد؟ بحث سرویس ها و تعداد بچه ها در آنها و استفاده از ماسك و تهویه سرویس و ضدعفونی شدن سرویس ها باید مدنظر قرار گیرد.دیگر نمی توان مثل گذشته تعداد زیادی دانش آموز را در یك سرویس مستقر و به مدرسه برد. علاوه بر این افرادی كه از وسایل نقلیه عمومی استفاده می كنند، باید خیلی مراقب بهداشت خود باشند. پایش سلامت هر دانش آموز با دیدن چه نشانه هایی از حیث خطر آلودگی باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد؟ كودكان، غالبا تا امروز جزو آن گروه از بیماران یا ناقلانی دسته بندی می شوند كه بیشتر علائم خفیف داشته یا بی علامت هستند و این مسأله، غربالگری را تا حدودی سخت می كند. ولی می توان موارد خودمراقبتی و دیگرمراقبتی را به كار بست كه شامل موارد پایشی نظیر پایش وضعیت و حال عمومی دانش آموز (خستگی، بی حالی، بیماری گوارشی و...) دمای بدن، سرفه و عطسه، شرایط شبیه سرماخوردگی یا آنفلوآنزا می شود. نكته مهم دیگر، توجه به سلامت روان كودكان و دانش آموزان است. به عنوان نمونه در بین بزرگسالان نیز ترس از رفتار غیرصحیح دیگران گاهی اوقات باعث كتمان بیماری می شود. حال فرض كنید كودكی در مدرسه مبتلا به بیماری كووید-19 تشخیص داده شده و مثلا دو هفته یا بیشتر نیز از محیط دور شده است. آیا پس از بازگشت، رفتار سایرین با او عادی خواهد بود؟ ضروری است به این موارد نیز توجه داشته باشیم. اگر در مدارس از ضدعفونی كننده های خاص استفاده شد... آیا مدارس براساس استانداردهای بهداشتی ملزم به استفاده از ضدعفونی كننده های خاصی هستند؟ در این صورت باید به چه نكاتی توجه كنیم؟ احمد یازی، كارشناس حوزه سلامت و ایمنی در پاسخ می گوید: فقط در صورت استفاده از ضدعفونی كننده های بر پایه كلر باید حواس مان به رنگ بری و آسیب های این مواد به ریه، پوست و چشم ها باشد و در صورت برنامه ریزی برای ورود گروه بعدی دانش آموزان به كلاس باید فاصله زمانی و تهویه مناسب برای آن اختصاص داده شود. همچنین در صورت استفاده از مواد ضدعفونی كننده سطوح بر پایه الكل در مقادیر زیاد علاوه بر تحریكات پوستی باید مراقب اشتعال و انفجار به واسطه تشكیل بخارات قابل اشتعال بود. گر چه ضدعفونی سطوح با امكان تماس بالا در دستورالعمل مراقبت و كنترل كووید-19 به میزان حداقل دو بار در روز عنوان شده، ولی كفایت دو مرتبه ضدعفونی و زمان های این كار و صحیح اجراشدن آن واقعا جای تردیداست. مسأله تغذیه زنگ تفریح دانش آموزان بی شك دانش آموزان در فاصله هر كلاس درسی، گرسنه یا تشنه می شوند. خیلی از اولیا و معلمان می پرسند در شرایط كنونی آیا بچه ها مجازند ماسك ها را در فواصل هر زنگ درسی بردارند و تغذیه بخورند؟ این كارشناس حوزه سلامت و ایمنی معتقد است شرایط تئوری و این كه واقعا در عمل چه شرایطی پیش خواهد آمد با هم متفاوت است. در صورتی كه دانش آموزان در فضای آزاد و با فاصله حداقل دو متری از هم باشند و دست ها و صورت و ماده غذایی (پوشش بیرونی بسته بندی) تمیز باشد، شاید بتوان عنوان كرد ریسك ابتلا كاهش می یابد. ولی به یاد داشته باشیم این فاصله ممكن است در فعالیت های ثابت قابل كنترل باشد. ولی برای دانش آموزان پرجنب و جوش بعید به نظر می رسد كه مقدور باشد. البته به گفته برخی متخصصان قرار است مدت كلاس ها در صورت برگزاری، كمتر از 35 دقیقه باشد كه در این صورت عدم تداخل و همزمانی حضور بچه ها در حیاط مدرسه می تواند بسیار تعیین كننده باشد.