داستان سیلندرهایی که به‌دست مردم نمی‌رسد

سلامت نیوز:ساکنان برخی از شهرها و مناطق جنوب کشور طی یک سال گذشته با کمبود سیلندر گاز مایع مواجه شدند، اما این بار شاهد تشکیل صف های طولانی در مقابل مراکز توزیع برخی از استان های دیگر هم هستیم؛ اصفهان، اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی، خوزستان، هرمزگان، بوشهر، خراسان شمالی و رضوی، قم، کردستان، گیلان و سیستان و بلوچستان. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری ،توقف چندروزه فعالیت در پالایشگاه اراک، کاهش سهمیه شرکت های پخش، مشکلات ناوگان حمل ونقل سوخت، استفاده از گاز مایع به جای بنزین و قاچاق سوخت، مهم ترین مواردی است که از سال گذشته به عنوان دلیل کمبود سیلندرهای گاز مطرح شد. بیژن زنگنه، وزیر نفت هم چند روز پیش دلایلی را برای کاهش سوخت رسانی به نقاط مختلف کشور مطرح کرد. با وجود اینکه زنگنه قول پیگیری این موضوع را به اهالی سیستان وبلوچستان که حتی مناطق شهری اش هم به گاز شهری دسترسی ندارند، داده، اما مردم از این کمبود کلافه شده اند. طبق اعلام شرکت ملی گاز ایران، هم اکنون 97درصد جمعیت شهری، 73درصد جمعیت روستایی و 87درصد از جمعیت کل کشور از گاز طبیعی برخوردارند. این آمار نشان می دهد حدود یک میلیون و 800هزار نفر از جمعیت شهری و بیش از 5میلیون و 600هزار نفر از جمعیت روستایی برای تامین نیاز زندگی خود به سیلندرهای گاز مایع وابسته هستند. کمبود و گرانی همزمان جاسم حزباوی از ساکنان روستای کوت سید صالح در کارون است؛ روستایی که بخشی از آن در قالب طرح هادی توسعه پیدا کرده، اما هنوز به گاز شهری دسترسی ندارد. به گفته او، اهالی این روستا و بسیاری از روستاهای خوزستان وقتی به مراکز پخش سیلندر گاز مراجعه می کنند، دست خالی برمی گردند؛ زیرا از 2 ماه پیش مراکز توزیع با دلایلی چون کاهش سهمیه یا توزیع نشدن گاز، آنها را بدون سیلندر روانه خانه می کنند.در سیستان و بلوچستان هم مردم با این مشکل مواجه هستند. اربابی از اهالی روستای اسماعیل علی در شهرستان هیرمند از بی برنامگی در توزیع سیلندر گاز می گوید و توضیح می دهد: برنامه مشخصی ندارند. گاهی چند روز یک بار و گاهی ماهی یک سیلندر به ما می دهند که کفاف امورمان را نمی دهد، اما چاره ای نداریم. چه می توانیم بکنیم؟ در آذربایجان شرقی هم گرچه مسئولان زیر بار کمبود نمی روند و مشکل را مربوط به بخش توزیع می دانند، اما قاسم نوروزی که در نزدیکی شهرک آزمایش تبریز نیاز سوخت خودروهای مدل پایین را تامین می کند، از کمبود سوخت خبر می دهد و می گوید: هر روز 60-50ماشین را با کپسول خالی برمی گردانم. حسن رسولی صاحب کارگاهی در منطقه5تبریز، قیمت سیلندر گاز 5کیلویی را که قبلا 6هزار تومان بود تا 10هزار تومان اعلام می کند و می گوید: سیلندر با همین قیمت هم پیدا نمی شود. در منطقه باغ معروف و در غرب تبریز جایگاه های غیررسمی توزیع گاز هم کپسول های بزرگ را تا 80هزار تومان قیمت گذاری کرده اند و با همین قیمت هم کمبود شدیدی دارند. برخی از مناطق و روستاهای بوشهر در شرایطی با مشکل کمبود سیلندر گاز روبه روهستندکه بیش از ۷۰درصد گاز کشور را تولید می کند، اما با وجود این، مدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه بوشهر، میزان توزیع سیلندر گاز در این استان را 3برابر نیاز می داند.اهالی روستاهای خراسان جنوبی نیز در 2 ماه گذشته بارها از کمبود سیلندرهای گاز گلایه کرده اند بسیاری از روستاییان پس از ساعت ها در صف ایستادن دست خالی به خانه بازمی گشتند. توزیع بیش از نیاز مصرف کنندگان واقعی با وجود همه اعتراض ها، اما مدیران شرکت های پخش استانی از توزیع کافی سیلندرهای گاز می گویند؛ موضوعی که سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران هم بر آن تأکید می کند. فاطمه کاهی با تأکید بر اینکه هیچ کمبودی در زمینه تامین گاز مایع صنایع مجاز و همچنین سیلندر گاز مایع مصرف خانوار در هیچ کدام از استان ها وجود ندارد بیان می کند: حتی میزان توزیع گاز مایع نسبت به سال گذشته افزایش هم داشته است. با وجود این، بخش عمده گاز مایع به صورت غیرمجاز، غیرایمن و غیراستاندارد توسط خودروها مصرف می شود و علت کمبود گاز مایع تقاضای بیش از حد غیرمجاز از سوی بخش حمل ونقل (خودرویی) است. او درحالی به این موضوع اشاره می کند که وظیفه تأمین سوخت ناوگان با شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی نیست و این شرکت موظف به تأمین گاز مایع مصرف کنندگان مجاز، شامل خانوارهای روستایی، شهری و عشایری است که از گاز طبیعی شهری برخوردار نیستند و همچنین صنوف خدماتی بدون دسترسی به شبکه گاز طبیعی با قیمت یارانه ای و مصوب دولت.با توجه به این نکته و براساس آمار مشترکان، ماهانه گاز مایع مورد نیاز از سوی 74شرکت توزیع کننده گاز مایع، تأمین، حمل و توزیع می شود و طبق اعلام شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، میزان گاز توزیع شده در هر ماه بیش از دوبرابر نیاز مصرف کنندگان واقعی است. هرچند توزیع الکترونیکی گاز مایع برای مصرف کنندگان واقعی از سال گذشته آغاز شده، اما آگاهی نداشتن مردم، نبود نظارت از سوی نهادهای ذیربط و سوءاستفاده برخی توزیع کنندگان موجب شده در بسیاری از مناطق استقبال کمی از توزیع الکترونیکی انجام شود و خودروهای توزیع سوخت داخل شهری از سوی رانندگان ناوگان تخلیه شوند؛ اتفاقی که خانوارهای نیازمند را از سوخت بی نصیب گذاشته و صف ها را جلوی مراکز توزیع در شهرها و روستاها ایجاد کرده است. ثبت نام در سامانه سدف و دریافت الکترونیکی سهمیه فاطمه کاهی، سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با بیان اینکه همه خانوارهایی که در سامانه درخواست فرآورده های نفتی (سدف) ثبت نام کرده اند با پرداخت الکترونیک به اندازه کافی کپسول گاز مایع با نرخ مصوب دولتی دریافت می کنند، می گوید: برای رفاه حال هموطنانی که در مناطق صعب العبور و بدون دسترسی اینترنتی هستند، تمهیداتی اندیشیده شده تا با حضور همکاران شرکت ملی پخش در آن مناطق، ثبت نام رایگان در سامانه سدف صورت گیرد. سیستان وبلوچستان، آخرین استانی است که گاز شهری به آن رسید. هم اکنون به جز بخش های اندکی از ایرانشهر، زاهدان، زابل، بم پور و محمدان، بقیه اهالی، مشترک سلیندر گاز مایع هستند و به همین دلیل کمبود گاز در این منطقه بیش از سایر استان ها نمود دارد.معاون اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان درباره دلایل کمبود سیلندر گاز مایع در این استان می گوید: مهم ترین دلیل کمبود سیلندر گاز، دور بودن از مراکز تامین سوخت است. بخش عمده ای از گاز مایع استان از سوی شرکت پرسیران گاز و از طریق ناوگان ریلی تامین می شود، اما ناوگان ریلی به دلیل کمبود واگن ها، توقف در کرمان و یزد یا مشکلات ناشی از تخریب ریل و... گاهی با مشکل مواجه می شود؛ به طوری که حتی یک روز تأخیر در سوخت رسانی به استان تبعات چندروزه دارد. ماندانا زنگنه با بیان اینکه هر هفته باید 45واگن به استان برسد از کمبود کشنده های زمینی برای تامین 30درصد دیگر گاز مایع استان هم می گوید و توضیح می دهد: کشنده ها کم و فرسوده هستند و از سوی دیگر، رانندگان ناوگان معتقدند این جابه جایی برایشان به صرفه نیست. تسهیلات خرید 20کشنده جدید تامین شده و شرکت توزیع هم گفته هزینه حمل ونقل را افزایش می دهد تا مشکل ناوگان حل شود. زنگنه اورهال (توقف فعالیت و تعمیرات اساسی) پالایشگاه ها در فصل تابستان و کاهش بارگیری را دلیل دیگر کمبود گاز مایع در ماه های اخیر عنوان می کند و می افزاید: افزایش قیمت بنزین، هجوم ناوگان حمل ونقل برای دریافت گاز مایع به صورت غیرقانونی و کمبود ناوگان توزیع داخل استان هم از دیگر عوامل کمبود سوخت است.این مسئول درباره قاچاق سوخت در این منطقه هم اظهار می کند: سهمیه ما برای شمال استان در سال 98ماهانه 15هزار و 402تن گاز مایع بود که از این میزان فقط 11هزار و 970تن جذب شد. همچنین در 6 ماه نخست امسال سهمیه ماهانه 16هزار و 200تن بود که 16هزار تن آن به استان رسید. ممکن است قاچاق هم صورت بگیرد، اما این اعداد نشان می دهد حتی اگر بخشی از این سوخت قاچاق شود، آنقدر نیست که مشکل حادی ایجاد کند. البته روی همین موضوع هم باید نظارت باشد.به گفته زنگنه، فروش قانونی سوخت از طریق مرزنشینان به ساکنان آن سوی مرز می تواند علاوه بر تامین نیاز همسایه های استان، برای مرزنشینان هم درآمدزایی کند. معاون اقتصادی استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به طرح توزیع الکترونیک سوخت مایع از ثبت نام 85درصد خانوارهای استان در این طرح خبر داد.