خطر مرگ در یک لحظه رؤیایی

سلامت نیوز:ساعت از یک شب گذشته بود و آسمان پر ستاره منطقه گردشگری تیزآب دماوند آرزوی خوابی خوش برای گروه کوچک ما می کرد. باد آرام از لای درختان به درون چادرهای مسافرتی می لغزید و صدای رودخانه هیاهوی گروهی را که اندکی آن طرف تر چادر بزرگی برپا کرده بودند محو می کرد، اما ناگهان صدای غرش اتومبیلی سکوت شب را شکست و تویوتای سفید با شیشه های دودی دو متر پایین تر از چادر ما در آب کم عمق رودخانه سقوط کرد. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ،گروه کوچک ما و خانواده ای که 100 متر بالاتر از ما چادر زده بودند همه سراسیمه در تاریکی شب به ماشینی نگاه می کردیم که با صدایی مهیب و سرعتی بالا از رودخانه عبور می کند. هنوز صدای فریادهای دوستم علی در گوشم هست که از محبوبه می خواست پسر کوچک شان کسرا را از چادر بیرون بیاورد. فریادهای ترس خورده در صدای غرش ماشین گم می شد. اتومبیل دیوانه از چند سانتی متری چادری که کسرا در آن خواب بود در دامنه کوه بالا رفت و ما با چشمانی وحشت زده همه حوادث و اتفاقات خطرناکی را که پیش ترها از شب مانی در دل طبیعت شنیده بودیم در کسری از ثانیه مرور کردیم. دیگر چه اتفاقاتی برای گروهی آموزش ندیده و خانواده ای که کمی آن طرف تر از ما بودند می توانست رخ بدهد یا حتی برای گروه های طبیعت گرد که کمپینگ برایشان یک تفریح ساده و کم خطر به نظر می رسد. اما مثل ما حتی نمی دانند کجا باید چادرهای شان را علم کنند! سیلابی ناگهانی یا حمله حیوانی وحشی؟ شاید سرنوشتی مانند سها رضا نژاد در انتظار باشد. دختر طبیعت گرد 27 ساله ای که 20 تیرماه در منطقه جهان نمای کردکوی مفقود شد. جنگل هایی که به مه گرفتگی و دره های عمیقش مشهور است و حیوانات وحشی اش مانند خرس و پلنگ و گرگ. سها آن روز صبح وقتی برای مسواک زدن از چادر گرمش بیرون می آمد نمی دانست چه چیزی در انتظار اوست و حالا بعد از 28 روز جسد متلاشی شده اش پایین دره ای عمیق پیدا شده است.طبیعت گردی و شب مانی در دل طبیعت کاری ماجراجویانه است و آن طور که البرز مولانا مدرس امداد و نجات سازمان هلال احمر و مربی نجات فدراسیون کوهنوردی می گوید: در زمینه طبیعت گردی و کمپینگ بیشترین حادثه برای افراد آموزش ندیده اتفاق می افتد. از طرفی هم بیشترین آسیب در این زمینه به علت نبود نظارت کافی بر گروه ها و تیم هایی است که براحتی در فضای مجازی اطلاعیه می دهند و افراد را به طبیعت می برند. به نظر می رسد کمپ یا همان چادر زدن در دل طبیعت بعد از شیوع کرونا بیشتر مورد توجه طبیعت گردان کشور قرار گرفته است. شاید این گفته رئیس جامعه هتلداران مازندران که بخش زیادی از مسافران شمال به چادر زدن در جنگل و دریا به جای رفتن در هتل ها روی آورده اند نشانی از این رویکرد جدید داشته باشد. اما نباید فراموش کرد این شکل از طبیعت گردی احتیاج به آموزش دارد. خطراتی که مولانا آنها را به دو دسته خطرات طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می کند: خطرات طبیعی شامل سیل، بهمن، صاعقه و ریزش سنگ و حمله حیوانات است و در خطرات مصنوعی افراد می توانند برای یکدیگر حادثه ایجاد کنند. شما باید بدانید زمان کمپ نباید کنار رودخانه باشید. چک کردن آب و هوا روزهای قبل و بعد از رفتن به طبیعت بسیار مهم است. حتی خطر سیل در روزهای آفتابی هم وجود دارد که باعث طغیانی شدن رودخانه ها می شود. بحث صاعقه وجود دارد که هفته پیش چند حادثه در اطراف دماوند داشتیم. مه گرفتگی هم یکی از حوادثی است که باعث گم شدن افراد می شود. او خطراتی مانند مسموم شدن در طبیعت بر اثر مصرف قارچ ها، خطرات سرما زدگی و گرما زدگی، سقوط و یکی از خطرات اصلی دیگر را درگیری بین افراد گروه با سایر گردشگران و افراد بومی می داند. مولانا از لوازمی که بنا به مدت و فصل و زمان سفر متغیر است می گوید: کوله، کفش، چادر، زیرانداز، کیسه خواب، هد لامپ و باتری اضافه، لوازم آشپزی، عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب و دو کیف مهم یکی کیف بقا که در آن قطب نما، نخ سوزن، طناب اضافه، پتوی نجات، تغذیه اضافه وجود دارد و کیف دیگر کیف کمک های اولیه است که باید هر نفر همراه داشته باشد که بنا به آموزش از آن استفاده کند. مثلاً برای مواردی مثل گزیدگی یا نیاز به باند و آتل و چسب، دارو و قرص و ... نکته مهم دیگری که باید بدانیم این است که با گوشی بدون آنتن دهی و سیم کارت هم می شود با شماره 112 هلال احمر در مواقع بحرانی تماس گرفت. او البته از لوازم تخصصی تری مانند دستگاهی برای ایجاد امواج دور کننده حیوانات وحشی هم نام می برد. این مسئول کمیته فنی هیأت کوهنوردی استان مازندران از حوادثی که تقریباً هر هفته برای تیم های مختلف طبیعت گرد و کوهنورد اتفاق می افتد مثال می زند و ضعف بعضی از تیم هایی که در نبود سرپرست حرفه ای یا مجوز معتبر دل به کوه و بیابان می زنند: ما در حوادثی مانند صاعقه و سیل و گم شدن ها تلفات می دهیم. هفته ای نیست که برای یک تیم اتفاقی نیفتد و بچه های امداد و نجات کوهستان برای کمک نروند. گم شدن افراد بیشتر ناشی از نداشتن قطب نما و جی پی اس و نبود راهنما و آگهی لازم است. بعضی وقت ها سرپرست های ضعیف باعث گم شدن افراد می شوند یا آنها را در منطقه جا می گذارند و می روند. یکی از نکاتی که باید متذکر شد استفاده از کپسول گاز خوراک پزی در چادر است که باعث اتفاقات ناخوشایندی شده حتی خود من چند بار اجسادی از چادر خارج کرده ام که به دلیل سردی هوا کپسول را داخل چادر برده اند و باعث خفگی و مرگ شده است.راستش را بخواهید من بعد از سال ها کوهنوردی و طبیعت گردی به این نتیجه رسیده ام که بیشترین موارد خطرناک در کمپینگ خود انسان ها هستند و از تنها چیزی که می ترسم انسان است. او یکی از مهم ترین مسائل در کمپ کردن را اطلاع دقیق و موثق از محل کمپ می داند. که این بی اطلاعی ها باعث افتادن به دام افراد باج گیر در بعضی مناطق می شود که با اطلاع از ضعیف بودن آنتن موبایل در منطقه براحتی دست به دزدی و باج گیری می زنند. مولانا معتقد است این خطر در تماس با تورهایی که به آن منطقه رفته اند و آشنایی دارند قابل حل است. البرز مولانا یکی از مهم ترین منابع تأمین کننده امنیت یک گروه را ارتباط گرفتن با جوامع محلی می داند، از اطلاع دادن به شورای محل برای کمپینگ در جنگل های اطراف تا احترام به عقاید و آداب و رسوم محلی که باعث می شود سفر به خاطره ای خوش تبدیل شود.حبیب اشتری جهانگرد و تور لیدر است. او خاطرات زیادی از کمپینگ در قاره های مختلف دارد. حبیب که سال 95 به همراه همسرش مینا قربانی 16 ماه امریکای جنوبی را رکاب زدند از سازگاری با محیط می گوید، از ایجاد کمترین تضاد با طبیعت و رعایت قوانینی که سرپیچی از آن باعث تمام شدن زندگی خواهد شد. تنبیه سخت طبیعت برای کسانی که بدون آموزش پا به آن می گذارند: بقا در طبیعت اصول خودش را دارد. تجهیزات می خواهد و آموزش یا حداقل یک نفر که بداند افراد گروه را در چه شرایطی و به کجا می برد. او از داشتن چادر و مدل های مختلف آن می گوید و با جزئیات توضیح می دهد که چطور باید از منطقه ای که در آن چادر می زنیم اطلاع کسب کنیم: کمپ کردن یک بحث تخصصی است و باید افراد کلاس های آموزش بقا و طبیعت گردی را ببینند تا یاد بگیرید چطور به طبیعی ترین شکل ممکن از خودشان محافظت کنید. اشتری یکی از راه ها را کمک گرفتن از جوامع محلی می داند و سازگاری با محیط جنگل: شما در محیط طبیعی هرچقدر تضاد کمتری ایجاد کنید ایمنی بالاتری خواهید داشت، حتی در رنگ لباس. جدا از اینها باید بدانید که مثلاً در چادر نباید غذا درست کنید، نباید در دامنه کوه، بستر رودخانه، جایی که چرخ ماشین روی خاک است چادر بزنید. باید دقت کنید در محل استراحت دام ها و نزدیک آبشخورهای آنان شب را نگذرانید، نزدیکی لاشه حیوانات اتراق نکنید. باید آتش را با فاصله از چادر روشن کنید. کفش ها و ته مانده غذا و ظرف ها را در طبیعت رها نکنید چون ممکن است باعث جذب حیوانات و حشرات بشود... لیست بایدها و نبایدها بسیار زیاد است و حالا بهتر می فهمم که واقعاً به کلاس آموزشی نیاز دارم چون رعایت نکردن یا ندانستن هر کدام از اینها می تواند مسیر زندگی را در یک لحظه زیبا تغییر دهد.مثل لحظه ای که علی و افرادی از دیگر چادرها بسرعت پشت تویوتا دویدند تا جلوی راننده را بگیرند. ماشین که زوزه کشان بالای جاده ایستاد علی بسرعت خودش را به اتومبیل رساند. راننده پسر نوجوانی بود و انگار که تازه فهمیده بود چه کرده از دیدن عصبانیت همه آنقدر بنظر شوکه شده بود که دوباره با سرعتی بیشتر سرپایینی را برگشت و همه کسانی را که اطراف ایستاده بودند میخکوب کرد. تا طلوع آفتاب همه با اضطراب بیدار ماندیم تا شاید تعبیر حرف های البرز مولانا باشیم: خطرناک ترین چیز در طبیعت انسان ها هستند.