خاک جنگل‌های هیرکانی در گلخانه‌های عربستان و امارات

سلامت نیوز:در پی مطرح شدن پرونده وقف ۵۶۰۰ هکتار از جنگل های هیرکانی و سکوت ۱۷ ساله در این خصوص از سوی اداره منابع طبیعی، این روزها بحث قاچاق چوب جنگل های هیرکانی بار دیگر بر سر زبان ها افتاد و بحث قاچاق خاک این جنگل ها نیز ابعاد جدیدی از این موضوع را نمایان کرد. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،قاچاق خاک از دهه ۸۰ با فرستادن آن به کشورهایی همچون امارات و قطر که بیشتر از استان های جنوبی صورت گرفته است، حالا با ادامه روند قاچاق خاک، جنگل های شمال ایران نیز درخطر آسیب قرارگرفته اند.در تاريخ 28 مرداد امسال،گزارشي با عنوان خاك جنگل هاي وطن به باد مي رود در اين صفحه منتشر کرد که در ميان مردم شمال کشور بازخورد فراواني داشت، پس از آن گزارش بود چندين فرد از مردم دغدغه مند منابع طبيعي با دفتر روزنامه تماس گرفتند و درباره ابعاد وسيع تر نابودي خاک و جنگل هاي ارزشمند هيرکاني توضيحاتي را ارائه دادند. در آن گزارش به نقل از يکي از قاچاقچيان خاک،آمده بود: خاک جنگل براي مصارف مختلفي به ويژه در حياط منازل و استفاده در باغ ها و باغچه ها کاربرد دارد، مشتري به دنبال خاک بسيار تيره اراضي جنگلي است که اين خاک براي هر 10 کيلوگرم تا 40 هزار تومان به فروش مي رسد، اما اگر مشتري خاک جنگل بدون هيچ شرايط خاصي را بخواهد، مي تواند تا هر 10 کيلوگرم 20 هزار تومان نيز خريداري کند. اين فروشنده غيرمجاز خاک هاي جنگلي به اين نکته اشاره کرده بود که بيشتر ايستگاه هاي نگهباني بر روي چوب حساس هستند و خاک براي بسياري از آنها اهميتي ندارد . نابودي هيرکاني با زخم معادن با اين حال آقاي شاه کرمي يکي از ساکنان روستاي شاهکلا آمل در اين رابطه مي گويد: متاسفانه وجود افراد غيرمتخصص در بدنه سازمان منابع طبيعي و جنگل ها باعث شده که فاجعه فروش خاک در جنگل ها فراتر از فروش چند کيلو خاک توسط قاچاقچيان باشد. معادني که بدون مطالعه و تحقيق در جنگل ها و اراضي ملي ايجاد شده، باعث نابودي جنگل هاي هيرکاني شده است. ايران دو کليه دارد که هوا را تصفيه مي کند، زاگرس و البرز و اگر بررسي کنيد خواهيم ديد معدن هايي که با زدوبندهاي سياسي ايجاد شده و به نام اقوام و خانواده برخي از مسئولان سند خورده شده، در روز ده ها کاميون خاک را از دل منابع طبيعي خارج مي کنند و باعث نابودي بافت جنگل هاي هيرکاني و اراضي ملي شده است. موضوع فراتر از گزارش شما در روزنامه آرمان ملي بود. معادن که در جاده آمل به سمت تهران و کارخانه هايي که در دل جنگل ها بدون کارشناسي مجوز فعاليت گرفتند، باعث شده که انفجارهاي آنها و پساب شان، جنگل ها و اکوسيستم منطقه را نابود کند. کوه ها و اراضي بکر را با ديناميت و دستگاه هاي حفاري نابود مي کنند و به خاطر صداي آنها تا چند کيلومتري زيستگاه حيوانات نابود شده است و شاهد هستيم يکي از کليه هاي مهم ايران در حال از کار افتادن است. ما در روستاي شاهکلا زندگي مي کنيم، در زمان کودکي جنگل به روستا چسبيده بود اما حالا حريم جنگل 45 کيلومتر عقب نشيني کرده است. قبلا در رودخانه صدها ماهي وجود داشت، اما حالا يک ماهي هم در رودخانه زندگي نمي کند، چون وجود معادن روند طبيعت منطقه را برهم زده است، ما شرمنده فرزندان يا آيندگان مان هستيم. يکي ديگر از اهلي شهر ساري نيز با روزنامه تماس گرفت و از ما خواست به ويلاسازي در اين مناطق نيز اشاره داشته باشيم که زمين هاي رايگان در اختيار بسياري از مسئولان قرار مي دهند و در حومه جنگل هاي مازندران و راضي ملي، کاخ هايي مي سازند که کاخ پهلويي دوم واقع در رامسر، در برابر اين ويلاها آلونکي بيش نيست. او مي گويد که قبلا مردم در جنگل ها گم مي شدند، اما حالا با خودرو راحت مي توان در بين درختان با دنده چهار، حرکت کرد. قبلا در ييلاق ها بايد بخاري هيزمي روشن مي کرديد، اما حالا آنقدر اکوسيستم منطقه برهم خورده است که شب ها بايد کولر روشن کنيد. تاراج خاک جنگل ها کم شدن سطح پوشش جنگل هاي شمال طي دو دهه گذشته به دليل قاچاق، ويلا سازي، آتش سوزي، تخريب و تجاوز به حريم جنگل از سوي افراد محلي جهت چراي دام که منجر به تصرف جنگل ها و قاچاق چوب درختان همواره مطرح بوده است. در اين رابطه يک کنشگر و کارشناس محيط زيست، صحبت هاي مردم استان مازندران را تاييد مي کند و به ابعاد جديدي در رابطه با قاچاق خاک اشاره مي نمايد که جاي تامل دارد، محمد درويش بر اين باور است که ايران کشوري با منابع محدود خاک به حساب مي آيد که فقط 17 ميليون هکتار از وسعت آن (11 درصد) از خاک مرغوب براي کشاورزي برخوردار است و بايد قدر اين ميزان از خاک را بدانيم. از اين وسعت فقط خاک نوار شمالي کشور است که خاک بسيار حاصلخيزي دارد و يک درصد وسعت کشور مان را شامل مي شود. در اين شرايطي که ايران با محدوديت هاي شديد منابع ارزشمند خاکي روبه رو است، سوداگران و قاچاقچيان خاک به شمال کشور هجوم آورده اند و اين خاک ارزشمند که براي تشکيل هر سانتي متر آن بين 600 تا 800 سال زمان نياز است، با ارزانترين قيمت ممکن به فروش مي رسانند و خاکي که از نظر کاني هاي فلزي در آن ارزش بالايي دارد و قيمت هر تن آن 28 دلار ارزش گذاري شده است، متاسفانه به پايين ترين قيمت ممکن از دست مي دهيم. درويش با اشاره به اينکه فقط خاک کشور از مرزها خارج نمي شود و خاک سطحي به بهانه کشاورزي، در کشت هاي گلخانه اي نابود مي شود، او در ادامه مي افزايد: علاوه بر اين، يکي از سياست هاي اشتباه ما تاکيد بر خام فروشي به بهانه توسعه بخش معدن است و تاکيد بر خام فروشي داريم، يعني جابه جايي بزرگي خاک و لايه هاي زيرين خاک که در فرايند توليد آن صدها هزار سال طول مي کشد، را به راحتي و با ارزان ترين قيمت ممکن بدون تبديل به توليدات ثانويه مي فروشيم و اين ميراث ارزشمند به ارزان ترين قيمت ممکن به فروش مي رسد، مثل صادرات سنگ آهن يا ماده اوليه سيمان که به خصوص از مرزهاي غربي ايران به سمت کردستان عراق بسيار رونق دارد. علاوه بر اين خاک حاصل خيز در مرزهاي جنوبي از طريق لنج ها به سمت کشورهاي جنوب خليج فارس قاچاق مي شود. تا به حال کسي از خود پرسيده که با کدام منابع خاک حاصلخيز، کشورهاي امارات يا عربستان در حال تبديل شدن به توليد کنندگان اصلي محصولات جاليزي هستند و خاک گلخانه هاي عظيم شان از کجا تامين مي شود؟ آنها آب را از طريق دستگاه هاي آب شرين کن به دست مي آورند، اما خاک را براي حجم عظيمي از محصولات جاليزي از کجا به دست آورده اند؟ کاملا نمايان است که خاک ايران با پول هاي گزاف به اين کشورها قاچاق مي شود و متاسفيم با وجود اينکه در سال گذشته قانون جامع خاک به تصويب رسيد و طبق اين قانون هر گونه قاچاق و خريد و فروش خاک غيرقانوني اعلام شد و شوراي نگهبان نيز اين قانون را تاييد کرد، باز هم وزارت جهاد کشاورزي ما نسبت به گزارش هاي مردمي و رسمي بسيار منفعل، بي تفاوت و کند عمل مي کند. اين کارشناس محيط زيست به معادن پيرامون جنگل هاي هيرکاني و خطرات آن نيز اشاره و اظهار مي کند: متاسفانه فعاليت بي حساب و کتاب معادن در حال نابود کردن جنگل هاي هيرکاني و طبيعت منطقه است. اگر ما در اين مناطق معدن الماس هم داشتيم، ارزش نداشت که به خاطر آن جنگل هاي هيرکاني را نابود کنيم و ما اين جنگل ها را به بهاي مواد بسيار بي ارزش تري نسبت به جنگل از بين مي بريم، مثل کارخانه سيمان نيلکو که ارزشمندترين رويشگاه هاي جنگلي ايران را با خطر جدي مواجه کرده است. ما هر چقدر خاک کشور را از دست بدهيم، بستر تاب آوري جنگل هاي هيرکاني کاهش پيدا مي کند و در نتيجه استقرار و دوام درختان ارزشمند، اکوسيستم جنگل و توليد اکسيژن نيز به مخاطره مي افتد، علاوه بر اين در پايين دست جنگل وضعيت کشاورزي و شاليزارهاي ما به شدت به مخاطره مي افتد. توضيح يک مسئول براي پيگيري اين موضوع با منابع طبيعي و محيط زيست استان مازندران تماس گرفتيم، اما هيچ کدام از مسئولان وقت پاسخ دادن به تلفن هايشان را نداشتند، اما چندي پيش معاون امور جنگل گيلان، قاچاق چوب، لاش برگ و خزه را از معضلات جنگل هاي هيرکاني دانست گفته بود: سودجويان با شناختي که نسبت به گونه هاي جنگلي دارند به سمت خاک هاي مناسب تر گرايش پيدا مي کنند. محمدرضا عبدالهي، با بيان اينکه جنگل هاي هيرکاني به واسطه ارزشمندي آنان همواره مورد طمع افراد سودجو بوده است، مي افزايد: در گذشته شاهد استفاده افراد از خاک جنگل براي مصارف شخصي در باغچه و گلخانه بوديم، اما اکنون اين برداشت ها به طور سيستمي و قاچاقي انجام مي شود.