برنامه وزارت بهداشت برای کاهش ۲۵ درصدی مرگ‌های زودرس

سلامت نیوز:معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به اقدامات وزارت بهداست در راستای کنترل بیماری های غیرواگیر، گفت: اجرای سند کنترل بیماری های غیرواگیر با ۱۳ هدف، مهم ترین گامی است که به تحقق هدف کاهش ۲۵ درصدی مرگ و میرهای زودرس تا سال ۱۴۰۴ کمک می کند. به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،دکتر علیرضا مهدوی درباره پروژه های اجرا شده توسط دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت در چند سال اخیر، گفت: یکی از اولین اقدامات اجرایی پس از سال ۹۲ بحث پزشک خانواده بود که برنامه ارائه خدمات ما از حالت عمودی خارج شد و در بسته ارائه خدمت برای گروه های سنی مختلف ارائه شد. سند پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر که از سال ۹۳ آغاز شد سندی منسجم و جدی با کمک تمام ذی نفعان با محوریت کنترل ۴ بیماری عمده قلبی_مغزی، دیابت، سرطان ها و بیماری های مزمن تنفسی شکل گرفت. وی در ادامه خاطرنشان کرد: بر اساس سند کنترل بیماری های غیرواگیر ۱۳ هدف مشخص شد که تا سال ۲۰۲۵ میلادی یا ۱۴۰۴ به آن دست پیدا کنیم که مرگ و میر زودرس ناشی از بیماری های غیرواگیر را تا ۲۵ درصد کاهش دهیم. برنامه های ما بر همین اساس تدوین شد و در قالب بسته ایراپن درآمد. وی افزود: از سوی دیگر عوامل خطر مرتبط با این دسته بیماری ها شامل کم تحرکی، چاقی، تغذیه نامناسب و مصرف دخانیات نیز مورد توجه قرار گرفت. این سند یکی از منحصربه فردترین سندها در وزارت بهداشت است زیرا عمده اعضای دولت، معاونین رئیس جمهور و... آن را امضا کردند و توسط شخص رئیس جمهور به کلیه دانشگاه ها بلاغ شده است که بر این اساس خدمات پیرامون بیماری های غیرواگیر ادغام یافته شده است. علاوه بر آن که مراقبت از چند سرطان شایع و غربالگری سرطان دهانه رحم، پستان و روده بزرگ نیز در دستورکار قرار گرفت و این موضوعات در قالب برنامه ایراپن صورت گرفت. وی با اشاره به ادغام برنامه ایراپن از سال ۱۳۹۵، ادامه داد: ما پیش از آن غربالگری دیابت و فشار خون را در سیستم داشتیم ولی با ادغام پروتکل ایراپن، این مسیر از طریق تعیین خطر ۱۰ ساله حوادث کشنده و غیر کشنده قلبی_عروقی انجام شد. به دنبال آن خطر ۱۰ ساله حوداث کشنده و غیر کشنده برای افراد بالای ۳۰ سال تعیین می شود. اگر فردی مبتلا یا مشکوک به دیابت، فشار خون، چربی خون و... باشد مورد کنترل قرار می گیرد. البته رخ دادن بحران هایی مثل پاندمی کووید۱۹ توانست مشکلاتی را در برنامه های ما ایجاد کند. وی افزود: پروژه ایراپن اکنون در جمعیت ۵۰ هزار نفری هر یک از ۶۳ دانشگاه اجرا می شود که حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ تا ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در این پروژه دخیل هستند، استارت آن از هفته گذشته زده شد و روند اجرایی آن از اول مهر آغاز خواهد شد. با اینکه تحقق اهداف این برنامه کمی زمان بر است اما امیدواریم تا پایان سال گزارشی از پیشرفت اقدامات آن بتوانیم ارائه دهیم. این طرح ایجاد یک محیط نمایشی در هر دانشگاه است که تمام خدمات ایراپن را یکجا ارائه می دهد. قرار است مدل جدید ایراپن با مدل سنتی آن مقایسه شود. بر اساس دانسته هایمان می دانیم مدل فعلی هزینه اثربخشی بهتری دارد. مهدوی با اشاره به اینکه پرونده الکترونیک سلامت زیرساختی برای ارائه راحت تر خدمات بود، تصریح کرد: برنامه هایی به دنبال این زیرساخت به فرایند کاری ما اضافه شد که تا پیش از آن وجود نداشت. برنامه غربالگری شنوایی نوزادان و برنامه هایی در حوزه ژنتیک از دستاوردهای این زیرساخت بود. در سال ۱۳۹۷ موفق به دریافت گواهی حذف تراخم شدیم. با شروع به کار شبکه های بهداشتی کشور این بیماری که زمانی اولین علت کوری در کشور بود با خدمات ارائه شده مناسب حذف شد. وی با اشاره به اجرای بسیج ملی کنترل فشارخون بالا در سال ۱۳۹۸، تاکید کرد: در این بسیج ملی بیش از ۳۰ میلیون نفر از افراد بالای ۳۰ سال در کشور مورد غربالگری قرار گرفتند و در صورت نیاز به پزشک ارجاع داده شدند. این بسیج توانست برآوردی از انرژی و توان سیستم باشد در حالی که همکاری سایر سازمان ها نیر با ما انجام شد. معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت ادامه داد: سال گذشته با بروز بیماری کووید۱۹ تمام واحدها در وزارت بهداشت درگیر این موضوع شدند. خدمات ما برای مراقبت از بیماران به دلیل محدودیت های ناشی از کرونا کاهش یافت و نگرانی برای بیماران مزمن شکل گرفت، زیرا در صورت ابتلا به کرونا ممکن است بیشتر در معرض عوارض ناخوشایند بیماری قرار گیرند. با استفاده از همان بستری که برای بسیج ملی کنترل فشارخون بالا در نظر گرفته شده بود، مباحث خود اظهاری در کووید۱۹ نیز دنبال شد. وی افزود: هفتمین دور پیمایش عوامل خطر بیماری های غیرواگیر در سال ۱۳۹۵ اجرا شد. در این پیمایش از سامانه الکترونیکی استفاده شد تا اطلاعات میزان شیوع بیماری های غیرواگیر به تفکیک استان های کشور بر خروجی سایت قرار گیرد. هشتمین دور این پیمایش نیز در بهمن ماه سال قبل آغاز شد و در حالی که ۱۰ درصد از پیمایش پیشرفت کرده بود، با پاندمی کووید۱۹ همزمان شده و متوقف شد. پیمایش ملی دیگری برای بررسی کیفیت مراقبت دیابت طی دو سال گذشته انجام شده است که به دلیل شیوع کرونا، فاز آخر آن تاحدودی باقی مانده است که امیدواریم تا پاییز نتایج آن مشخص شود. مهدوی با اشاره به برنامه های کنترل بیماری های استخوانی_عضلانی، اظهار کرد: برنامه تعیین خطر شکستگی استخوان به شکل ایرانی نهایی شده و خدمات آن فعلا به دلیل پاندمی کووید۱۹ متوقف شده است. از سوی دیگر برنامه های ممنوعیت تبلیغ کالاهای آسیب رسان به سلامت و اعلام لیستی از این کالاها در دستورکار ما بوده است.