ریزش موی سر

آزمایش تایید ریزش مو

    تست کشیدن مو: برای تایید ریزش غیر طبیعی مو و بررسی شدت آن حدود 100-50 تار مو را با انگشتان گرفته ملایم بکشید. در حالت طبیعی 5-4 تار مو کنده می‌شود. اگر بیشتر کنده شود ریزش مو غیر طبیعی است.
    تست تریکوگرام: روش دقیق برای بررسی نوع ریزش مو بررسی ریشه 100-50 تار مو زیر میکروسکوپ می‌باشد.

-=آلوپسی یا ریزش مو از نظر انتشار به دو نوع لوکالیزه یا موضعی و ژنرالیزه یا منتشر تقسیم می‌شوند. =-
علل ریزش موی منتشر
تلوژن افلوویوم Telogen effluvium
این نوع ریزش مو از ریزش شدید موهای تلوژن از فولیکولهای در حال استراحت در پوست سر ناشی می‌شود.

    استرسهای فیزیولوژیک و فیزیکی: خونریزیهای حاد و ناگهانی ، زایمان ، جراحی ، تصادفات و ....

    بیماری سیستمیک: تب بالا ، کم خونی ، کم کاری یا پر کاری تیروئید ، بیماری شدید سیستمیک مثل لوپوس ، کاهش وزن.

    اختلالات تغذیه‌ای و سوء تغذیه: فقر آهن یا روی ، رژیم سخت غذایی ، غذای کم پروتئین ، تغذیه وریدی طولانی و نامناسب (کمبود اسید آمینه‌های ضروری) ، کمبود گوگرد ، سیستئین ، متیونین ، اسیدپانتوتنیک که برای رشد مو لازم هستند، کمبود اسیدهای چرب ضروری.

    استرسهای روحی و افسردگی

    داروها: آنتی‌متابولیت‌ها ، ضد التهاب‌ها ، ضد تیروئید ، ایندومتاسین ، آلوپورینول ، جنتامایسین ، هپارین ، وارفاین ، پروپرانولول ، لیتیم ، ویتامین A ، قرصهای ضدحاملگی و بعضی دارو‌های دیگر.

    فشار و کشش Traction: تل ، بیگودی ، ماساژ و سشوار شایعترین علت کم پشتی موی سر در جوانان و میانسالان خصوصا در جلوی سر می‌باشد.

آناژن افلوویوم anagen effluvium
این وضعیت در اثر مهار میتوز در سلولهای پایه موهای در حال رشد بوجود می‌آید. تنه مو در این حالت ناگهان لاغر شده و از آن قسمت می‌شکند. از علل آن داروهای شیمی درمانی ، رادیوتراپی ، مسمومیت باتالیوم (سم موش) و آرسنیک می‌باشد.
علل ریزش موی موضعی

    ریزش موی آندروژنیک که شامل دو نوع طرح مردانه و طرح زنانه می‌باشد.
    ریزش موی آره‌آتا یا منطقه‌ای
    تریکوتریلومانیا
    عفونتهای قارچی ، باکتریایی و ویروسی پوست.
    بیماریهای پوستی مانند لوپوس دیسکوئید ، لیکن پلان فولیکولر و بدخیمی‌های پوستی
    ریزش موی سیکاتریسیل مانند سوختگی





ریزش موی آندروژنیک طرح مردانه
ریزش موی مردانه شایعترین فرم ریزش مو است و در مردان مستعد از نظر ژنتیکی ایجاد می‌شود. ریزش موی آندروژنیک در مردان 20 تا 30 سالگی به صورت ریزش تدریجی مو عمدتا در نواحی ورتکس (کله سر) و پیشانی- گیجگاهی آغاز می‌شود. طاسی در مردان بیماری نیست ، بلکه پاسخ فیزیولوژیک ایجاد شده بوسیله هورمونهای آندروژنی در افراد مستعد از نظر ژنتیکی است.

در 46% مردان بین 50-20 سال طاسی در مناطق پیشانی و گیجگاهی اتفاق می‌افتد. فرورفتگی مثلثی شکل پیشانی- گیجگاهی بطور طبیعی در اغلب مردان جوان و زنان پس از بلوغ رخ می‌دهد. اولین نشانه‌های طاسی افزایش فرورفتگی پیشانی- گیجگاهی همراه فرورفتگی وسط فرونتال است. نتیجه آن ریزش مو در ناحیه گرد روی ورتکس می‌باشد و تراکم مو در قسمت بالای اسکالپ گاهی به سرعت کم می‌شود.
ریزش موی آندروژنیک طرح زنانه
ریزش موی منتشر ، پیشرونده و مزمن در زنان پس از سن 20 تا 30 سالگی مکررا یک شکایت مطرح شده است. این زنان معمولا دوره قاعدگی طبیعی دارند و هیچ اختلالی در معاینه بالینی ایشان بدست نمی‌آید. بررسیها نشان داده‌اند که در بعضی از اینها سطح سرمی هورمون دهیدرو - اپی آندروسترون سولفات DHEA-S که نوعی هورمون آندروژنی آدرنال است، بالاست. به همین علت ریزش موی آندروژنیک آدرنال هم می‌گویند. اغلب زنان مبتلا به ریزش موی منتشر دچار کاهش تدریجی مو در قسمت مرکزی اسکالپ (رویشگاه موی سر) با حفظ خط رویش طبیعی بدون فرورفتگی پیشانی- گیجگاهی می‌گردند.





ریزش موی آره‌آتا یا منطقه‌ای
از شایعترین علل ریزش مو است، ریزش ناگهانی و بدون علامت مو در یک یا چند ناحیه کاملا مشخص و معمولا گرد که اغلب در سن زیر 40 سال دیده می‌شود. ساقه مو در این بیماری به خوبی شکل نگرفته و در هنگام رسیدن به سطح می‌شکند. رشد دوباره مو در عرض 1 تا 3 ماه شروع می‌شود. ضایعه اغلب منفرد و کوچک است ، ولی ممکن است متعدد یا بزرگ باشد و یا تمام سر (آلوپسی توتالیس) و سراسر بدن (آلوپسی یونیورسالیس) را گرفتار کند.
ریزش موی تریکوتیلومانیا
کندن مو با دستکاری که به صورت تیک یا عادت آگاهانه یا ناآگاهانه و بیشتر در کودکان ، افراد سنین بلوغ و زنان دیده می‌شود. نسبت زن به مرد 2.5 به 1 است. محل مورد علاقه منطقه پیشانی- گیجگاهی است. ناحیه مبتلا حدود نامنظم و زاویه‌دار دارد و تراکم مو عموما کم شده است. اما محل درگیر هیچگاه مثل ریزش موی منطقه‌ای بدون مو نمی‌باشد. شیوع آن در اختلالات اضطرابی و افسردگی و همچنین اختلالات وسواسی بیشتر است.
بررسی آزمایشگاهی
در بیماری که با ریزش موی منتشر مراجعه کند، بر اساس شرح حال و سابقه ، اگر مشکوک به بیماری زمینه‌‌‌‌‌‌ای باشد آزمایشات از نظر کم خونی ، مشکلات تیروئید و ... انجام می‌شود. و بر اساس بقیه انواع ریزش مو آزمایشات تاییدی آنها انجام می‌شود. برای بررسی قارچ آزمایش هیدروکسید پتاسیم و برای ریزش مو‌های موضعی بدخیم ، نمونه‌ برداری از پوست سر انجام می‌شود.

در زنان با طاسی آندروزژنیک که همراه با علایم آندروژنیسم (سبوره ، آکنه ، پرمویی ، بزرگی کلیتوریس ، افزایش میل جنسی و ...) هستند باید آزمایشات هورمونی زیر انجام شود: تعیین سطح سرمی DHEA-S ، تستوسترون کل سرم ، پرولاکتین و همچنین آزمایشات تیروئید و LH,FSH تخمدان.
پیشگیری
در مورد پیشگیری از ریزش مو باید یادآور شویم که بعضی از ریزش موها که ارث در آنها تاثیر زیادی دارد، از جمله طاسی مردانه ، با هیچ روشی نمی‌توانیم جلوی ریزش مو را بطور کامل بگیریم. فقط می‌توانیم با رعایت نکات زیر پیشرفت ریزش مو را کند کنیم. کارهایی که برای پیشگیری از ریزش مو می‌توانیم انجام دهیم عبارتند از:


    رعایت نکات بهداشتی مو ، جلوگیری از چرب شدن زیاد مو ، شستشوی صحیح مو و استفاده از شامپوهای ملایم.

    برطرف کردن عوامل تشدید کننده ریزش مو مثل افسردگی و استرسهای روحی که تاثیر زیادی در ریزش مو دارد و یا کم خونی و ...

    رعایت نکات تغذیه‌ای ، پرهیز از مصرف بی رویه نمک و شیرینی ، مصرف میوه‌جات و سبزیجات و پرهیز از رژیم غذایی سخت چاقی

درمان
درمان ریزش مو بر اساس علت آن می‌باشد در صورت وجود علل زمینه‌ای ، اینها باید برطرف شود. یکسری درمان کلی هم بصورت تجربی در همه موارد استفاده می‌شود از جمله قرص ویتامین E ، ویتامین ب- کمپلکس و قرصهای آهن و هماتینیک.
درمان طاسی مردانه
به صورت اختصاصی در مورد طاسی مردانه در حال حاضر محلول ماینوکسیدیل تنها درمان دارویی پذیرفته شده است. در مردانی که دارای نواحی کوچکی از ریزش موی ناکامل در ورتکس هستند، بهترین جواب را می‌دهد. اثر آن بر روی موی نواحی فرونتال و شقیقه هنوز شناخته نشده است. اثر آن به صورت کم کردن ریزش مو و حتی تحریک رویش موی جدید است. رشد مو 8 تا 12 ماه بعد واضح می‌گردد.

محلول را باید بطور مداوم استفاده کرد تا رشد مو حفظ شود. با قطع ماینوکسیدیل موهای جدید می‌ریزد. تقریبا در 3/1 اینها مو به اندازه‌ای رشد می‌کند که به اندازه کافی برای کوتاه یا شانه شدن بلند باشد. از این دارو 1 سی‌سی (15 قطره) ‌از محلول 2 درصد روی ناحیه خشک مالیده می‌شود و تا یک ساعت نباید آن ناحیه خیس شود، ماساژ هم داده نشود.
درمان ریزش موی زنانه
در صورتی که بررسیهای آزمایشگاهی طبیعی باشد، درمان مانند طاسی آندروژنیک مردانه است. با این تفاوت که در اینجا می‌توان از داروهای آنتی‌آندروژنیک سیستمیک استفاده کرد. در صورتیکه آزمایشات علت دیگری را مطرح کند، درمان علت زمینه‌ای لازم است.
درمان ریزش موی منطقه‌ای
از درمانهای مورد استفاده برای این نوع ریزش مو ، تزریق داخل ضایعه و یا تزریق وریدی استروئید ، آنترالن ، فتوکموتراپی ، آلرژنهای موضعی و ماینوکسیدیل می‌باشد.
درمان تریکوتیلوماینا
برای درمان تریکوتیلوماینا درمان اختلالات روانی همراه و روان درمانی کمک کننده است و کلومیپرامین و فلوکستین به عنوان درمان دارویی در کنترل این رفتار موثر هستند.
ارتباط ریزش مو با تغذیه
هنگامی که تغذیه فولیکول مو بطور کامل باشد، موی سالم ایجاد می‌شود ولی هنگام تغذیه ناقص این بخش ، سلولهای این ناحیه دچار سوء‌ تغذیه شده و به تدریج می‌میرند و یا وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهند. کاهش نمک مصرفی ،‌ حذف یا محدود کردن مصرف اسید چرب اشباع ، کاهش مصرف آجیل ، شکلات ، غذاهای سرخ کردنی و پرادویه و مصرف فراوان آب ، سبزی و میوه تازه می‌تواند در جلوگیری از سفید شدن مو و ریزش آن ، ابتلا به شوره سر و شکنندگی مو مفید باشد

منبع: http://daneshnameh.roshd.ir

---